In een circulair ketenproject werken ondernemers samen om product- of materiaalketens circulair te maken. Op dit moment ondersteunt circulaire voorbeeldstad BlueCity in Rotterdam 4 lopende circulaire ketenprojecten. De nieuwste toevoeging hieraan is een project over de Japanse Duizendknoop. Rondom BlueCity gaat een consortium van vier bedrijven aan de slag om in anderhalf jaar de Japanse Duizendknoop plant, die nu nog verbrand of gecomposteerd wordt, als hoogwaardiger materiaal circulair in te zetten.
Groenaannemer GKB Groep, studio Why Knot Design, papierexpert Chayka en ondernemer in verwaarden van inhoudsstoffen uit planten DubbelDoel Flora zetten zich in om de lokale economische keten voor Japanse Duizendknoop te creëren. Deze samenwerking is ontstaan rondom WhyKnot, de winnaar van de eerste BlueCity Circular Challenge van 2022: een challenge voor young professionals die een circulaire oplossing ontwikkelen op basis van een reststroom ingebracht door een deelnemende organisatie. De startup Why Knot Design won met hun plan om een plaatmateriaal te ontwikkelen van de vezels van de plant, als reststroom ingebracht door Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard.
De Japanse Duizendknoop
De Japanse Duizendknoop is een sterke plant met diverse interessante, unieke eigenschappen. De plant valt vanwege haar sterke groei onder de invasieve soorten en de bestrijding van de plant vormt een hoge kostenpost voor alle partijen in Nederland die publieke ruimte beheren. Why Knot is een startup die de Japanse Duizendknoop gebruikt voor de ontwikkeling van circulaire producten: plaatmateriaal, shampoo en verf. Hun missie? Vrede te sluiten met de Japanse Duizendknoop, door de hele plant op een circulaire hoogwaardige manier te verwaarden: van wortelstok tot houtige biomassa.
Er groeit minimaal 10 ha Japanse Duizendknoop in regio Rotterdam, op grond van gemeenten, ProRail, waterschappen en de provincie1 . Ondanks de jarenlange bestrijding van de plant groeit de aanwezigheid ervan in Nederland gestaag. De wortels verspreiden zich met verplaatsen van grond, via overstromingen en het graven in grond, bij bijvoorbeeld rioolonderhoud. Op dit moment wordt de plant vernietigd door verbranding of verwerkt tot compost, waarbij lang niet altijd de wortelstokken volledig vernietigd worden en zo de Japanse Duizendknoop de mogelijkheid krijgt zich toch verder te verspreiden.
Lokale aanpak om invasieve soort circulair te organiseren
Groenverwerker GKB Groep werkt al jaren aan het terugdringen van de Duizendknoop in regio Rijnmond. Ze ontwikkelden in samenwerking met de Gemeente Rotterdam diverse innovaties zodat de snippers veilig verwerkt kunnen worden. De rest van de bedrijven gaan
met dit materiaal de komende twee jaar aan de slag met producttoepassingen: design producten door Why Knot, winning van de lignine door Chayka en inzet van de vezels als turf vervanging in potgrond door DubbelDoel Flora. Komende anderhalf jaar gaat het consortium erachter te komen wat de beste circulaire keten is.