De Europese Commissie (EC) heeft de IJmondregio liefst 58,5 miljoen euro subsidie uit het Just Transition Fund (JTF) toegekend. ‘Omdat onze regio sterk afhankelijk is van inkomsten en werkgelegenheid uit fossiele brandstoffen, kan de IJmond hiermee op een versnelde manier de noodzakelijke transitie naar een duurzame industrie maken’, zegt JTF-projectleider Vera van Vuuren. ‘We kunnen aan de slag om van de IJmond de groene stekker van Nederland te maken, dé plek waar het gebeurt op het gebied van duurzame industrie en slimme energieoplossingen’, aldus een zeer verheugde wethouder van Velsen, Jeroen Verwoort.

De IJmond-gemeenten Beverwijk, Castricum, Heemskerk, Uitgeest en Velsen hebben begin dit jaar met provincie Noord-Holland en Omgevingsdienst IJmond (ODIJmond) en uitvoeringsinstantie Kansen voor West een regionaal industrieel transitieplan opgesteld. De grootste opgaven zijn het versnellen van de energietransitie, het vernieuwen van de economie en het veerkrachtig maken van de arbeidsmarkt.

Forse impuls om van IJmond groene industriezone te maken

‘Ons transitieplan hebben we afgelopen maart bij de EC ingediend. Op 1 december 2022 hebben we als JTF-IJmond hiervoor een EU-subsidie van 58,5 miljoen euro toegezegd gekregen. Omdat het ministerie van Economische Zaken en Klimaat hier nog vijf miljoen euro extra bovenop doet, hebben we ruim 60 miljoen euro te besteden’, vertelt Vera van Vuuren, ‘Dit betekent veel voor de IJmond’, vult Jeroen Verwoort aan. ‘Dit enorme bedrag geeft een forse impuls aan al die bedrijven en instellingen die goede ideeën hebben over hoe wij als IJmond de stap naar een groene industriezone kunnen maken.’

Innovatieve plannen met een nieuwe economische ontwikkeling

Vooruitlopend op de toekenning van de subsidie, riep JTF-IJmond het regionale bedrijfsleven, scholen en maatschappelijke instanties begin 2022 al op om met duurzame ideeën te komen. ‘We kijken graag naar innovatieve plannen, die niet alleen bijdragen aan de noodzakelijke CO2-reductie. De plannen moeten ook zorgen voor een nieuwe economische ontwikkeling en tevens rekening houden met hoe je de uitvoerende mensen opleidt’, legt Van Vuuren uit. ‘Als je als indiener zelf zorgt voor een financiering van 50 procent van je eigen idee, dan kunnen wij de overige 50 procent subsidiëren. Waarbij we per project vanuit het JTF-fonds een minimum van 200.000 euro en een maximum van twee miljoen euro financieren.’

‘De IJmond onderzoekt of je uit golfslag nieuwe energie kunt halen’

Tijdens de JTF-IJmond kick-off bijeenkomst, 1 december jl. bij de Tata Academy in Velsen-Noord, bleek dat het regionale bedrijfsleven al 30 duurzame transitieplannen heeft bedacht waarvoor JTF-subsidie wordt aangevraagd. ‘Een prachtig innovatief idee is bijvoorbeeld Symphony Wave Power’, vertellen Van Vuuren en Verwoort. ‘Vanuit Techport werken IJmondiale bedrijven samen om nieuwe energie uit golfslag te halen. Er is al een pilot uitgevoerd met een test op het droge. Nu willen ze gaan testen op zee en zoeken naar bedrijven die aan dit mooie project willen meedoen.
Ook op het gebied van circulair ondernemen zijn er vanuit de IJmond inmiddels plannen aangedragen. ‘Zo wordt er onderzocht of je een afvalstof als slib zó kunt behandelen dat je de voedingsstoffen eruit kunt halen. Maar er is ook al een circulair idee aangedragen om medisch afval te bewerken, zodat het hergebruikt kan worden.’

Zo dien je een plan in en vraag je subsidie aan

Ondernemers uit de IJmond die ook een subsidieaanvraag voor een innovatieve en duurzame ontwikkeling willen indienen, kunnen hun plan voorleggen aan Vera van Vuuren. Op de website jtf-ijmond.kansenvoorwest.nl staat een speciaal projectidee-formulier (download) dat moet worden ingevuld. ‘Dat formulier kun je op 23 januari 2023 vanaf 9.00 uur in de portal zetten’, geven Van Vuuren en Verwoort aan. ‘Vanaf dat moment wordt de eerste subsidie-tranche van vijftien miljoen euro over de goedgekeurde ideeën verdeeld. Belangrijk om te weten: wie het eerst komt, wie het eerst maalt. Dus heb je een briljant idee? Lever het tijdig in. Al zullen er in het voor- en najaar van 2023 nog een tweede en derde subsidieronde volgen.’

Van Vuuren merkt dat er veel belangstelling is voor de financiële ondersteuning. ‘Tijdens de bijeenkomst op 1 december waren zo’n honderd geïnteresseerden aanwezig, waarbij ca. 50 bedrijven vertegenwoordigd waren. ‘De IJmond-ondernemers zien niet alleen de kansen van de energietransitie, maar ook dat samenwerking van groot belang is. Bovendien wordt er goed gekeken naar hoe we de benodigde mensen kunnen krijgen door middel van scholing en het interesseren van de jeugd.’

JTF laat IJmond knalhard duurzame industriële stappen maken

Volgens wethouder Verwoort biedt het JTF-fonds ‘een prachtige kans om als bedrijfsleven van de IJmond knalhard duurzame stappen te maken. Je kan met 60 miljoen euro namelijk een hele hoop doen’, ziet Verwoort. ‘Natuurlijk zijn de uitdagingen van de industriële transitie groot. Uitdagingen vormen echter niet alleen een bedreiging, maar juist ook een kans. Want als wij erin slagen om als IJmond de hoofdstad van de offshore wind te worden, hier het cluster voor slimme energieoplossingen te creëren én om in onze regio de stap naar de productie van groen staal te maken, zetten wij hier écht iets neer. Wat Brainport Eindhoven op hightech gebied presteert, moeten wij nastreven op industrieel vlak. Als ons dat in de IJmond en het Noordzeekanaal lukt, zou dat uniek in de wereld zijn. Hoe gaaf is dat!’