De uitstoot van CO2 is in 2022 -na twee jaren pandemie- groter dan ooit. Er zijn nog geen aanwijzingen dat de wereldwijde CO2 uitstoot stabiliseert of afneemt. Dit blijkt uit de laatste publicatie van het Global Carbon project. Als de CO2-uitstoot niet gaat dalen, bereiken we over negen jaar 1,5 graad opwarming en over 30 jaar twee graden opwarming.
Waar vindt de meeste uitstoot plaats?
CO2 komt vrij bij het verbranden van fossiele brandstoffen en de productie van cement. Deze uitstoot van CO2 is de belangrijkste oorzaak van de opwarming van de aarde. Daarom rapporteren wetenschappers die internationaal samenwerken in het Global Carbon Project ieder jaar nauwgezet de beste schattingen voor de wereldwijde uitstoot van CO2. De meeste uitstoot over de afgelopen tien jaar vond plaats in de VS, Europa, China en India (figuur 1). In 2021 namen deze regio’s 59% van de wereldwijde uitstoot voor hun rekening. Door de coronacrisis was de wereldwijde uitstoot in 2020 uiteindelijk 5.4% lager dan in 2019, maar in 2021 alweer 5.1% hoger dan in 2020. In 2022 zal de uitstoot met ongeveer 1% ten opzichte van 2021 verder groeien
Waar daalt en waar groeit de uitstoot?
Wereldwijd is de uitstoot gestegen van ruim 9 biljoen (dat is duizend miljard) kilogram CO2 in 1960 tot een voorlopige schatting van ongeveer 37 biljoen kilogram dit jaar (figuur 2, linksboven). De laatste tien jaar is de stijging iets afgezwakt. Dat komt onder andere doordat de uitstoot daalt in de VS en Europa en minder snel stijgt in China waar de uitstoot in de jaren na 2000 heel snel is gestegen (figuur 2, rechtsboven). Dat kwam deels door de productie van goederen met bestemming VS en Europa. Als je hiervoor corrigeert (stippellijnen) blijft China de grootste uitstoter van dit moment.
Figuur 1. Geografische verdeling van de uitstoot van CO2 uit fossiele brandstoffen en cement over de periode 2012-2021. 1 kgCO2 = 3,664 kgC. Bron: Global Carbon Budget 2022.
Figuur 2. Wereldwijde uitstoot van fossiel CO2 (linksboven), uitgesplitst naar land (rechtsboven), bron (linksonder) en per hoofd van de bevolking (rechtsonder). De stippellijnen is de uitstoot op basis van consumptie. 1 GtC = 3,664 biljoen kilo CO2. Bron: Global Carbon Budget 2022.
Figuur 3. Wereldwijde uitstoot van fossiel CO2 van 1960-2022 en de snelheid waarmee de uitstoot vanaf nu moet afnemen om met 50% kans onder de 2 graden opwarming (vergeleken met de periode 1850-1900) te blijven.
Het beeld verandert als je de uitstoot per land deelt door het aantal inwoners. Dan staan de Verenigde Staten bovenaan. Maar ook Europa staat per inwoner nog steeds boven het wereldgemiddelde. Dat gemiddelde is in 2022 voor 8 miljard wereldburgers ruim 4.600 kg CO2 per jaar. Nederland haalde in 2021 ruim 8000 kg CO2 per jaar t.o.v. ruim 15.000 kg CO2 uitstoot per inwoner in de Verenigde Staten (figuur 2).
Hoe snel moet de uitstoot omlaag om onder twee graden opwarming te blijven?
Om de opwarming onder de twee graden te houden moet de verdere CO2 uitstoot onder de 1200 biljoen kg CO2 blijven. Per wereldburger is dat nog 150.000 kg CO2 uitstoot. Om dat te bereiken, moet de totale uitstoot met 0,6 biljoen kilogram per jaar gaan dalen en rond 2080 op nul uitkomen. Hoe langer we wachten, hoe sneller de uitstoot moet dalen om onder de twee graden opwarming te blijven.
KNMI-klimaatbericht door Frank Selten en Michiel van Weele