Zonne-energie is hot. Door de ambitie om de energievoorziening te verduurzamen en vooral door de almaar stijgende energiekosten kiezen steeds meer Nederlanders voor een fotovoltaïsche (PV) installatie. Als gevolg hiervan zijn niet alleen de componenten voor zo’n zonnestroominstallatie schaars, maar ook de vakmensen die deze deskundig kunnen installeren. Dat gaat helaas nogal eens ten koste van de kwaliteit, met alle gevolgen van dien. Kiwa lanceerde daarom in 2021 het kwaliteitskeurmerk K11008 voor de installatie van zonne-energiesystemen.

Vorig jaar werden in Nederland bijna tien miljoen zonnepanelen geïnstalleerd. Door die enorme toename wisten we volgens brancheorganisatie SolarPower Europe zelfs Duitsland te verdringen als Europees land met de meeste zonnepanelen per hoofd van de bevolking. Na Nederland en Duitsland bestaat de top tien uit België, Malta, Denemarken, Griekenland, Estland, Luxemburg, Spanje en Italië. Volgens SolarPower Europe heeft Nederland op het gebied van zonne-energie een fikse inhaalslag gemaakt. Waar in andere EU-landen gemiddeld nog geen 500 wattpiek aan zonnepanelen stond opgesteld, was dat in ons land 765 wattpiek, wat neerkomt op bijna twee zonnepanelen per inwoner.

Gevaarlijke situaties

Door de populariteit van zonnepanelen ontstaat een gebrek aan installatiecapaciteit. Die schaarste trekt ook installateurs met minder vakkennis, die het minder nauw nemen met de richtlijnen of besparen op materialen. Dit kan niet alleen ten koste gaan van het rendement van een PV-installatie, maar kan ook leiden tot gevaarlijke situaties. Ondeugdelijk aangesloten zonne-energiesystemen zorgen jaarlijks voor tientallen woningbranden. Zo’n brand kan bijvoorbeeld ontstaan als zonnepanelen niet juist worden aangesloten.

Verkeerde producten

Door de enorme drukte en concurrentie in de solarbranche moeten installateurs steeds scherper offreren, waardoor de kwaliteit soms uit het oog wordt verloren. Zo ontstaan er regelmatig problemen door verkeerde montage of gebruik van verkeerde producten. Het gebeurt regelmatig dat niet-compatible DC-connectoren worden gebruikt of dat de kern van deze connectoren niet worden ‘aangeknepen’ volgens de instructies van de fabrikant. Ook komt het voor dat er geen gebruik gemaakt wordt van door de fabrikant voorgeschreven gereedschappen of dat aansluitkabels niet juist worden aangelegd.

Beroepsopleiding zonne-energiesystemen

Een kwalitatief goede zonnestroominstallatie begint wat mij betreft met installatie door een vakkundige installateur die weet waarmee hij bezig is. En juist aan die vakkundigheid schort het nog regelmatig. Wat mij betreft komt er dan ook heel snel een beroepsopleiding voor monteurs van zonne-energiesystemen. Er zijn namelijk wel meerdaagse cursussen en trainingen, maar een echte beroepsopleiding is hard nodig, zeker omdat de vraag naar kwalitatief goed geschoolde technici de komende jaren alleen maar zal toenemen. Zo heb ik zelf onlangs een opleiding tot geregistreerd solar specialist afgerond en ik ben alweer op zoek naar een nieuwe training, want het is een vakgebied dat aan alle kanten in beweging is.

Veilige installatie

Duidelijk is dat met de toenemende vraag naar zonnepanelen ook de noodzaak groter wordt voor een kwaliteitswaarborg bij de installatie daarvan. Kiwa lanceerde daarom in 2021 het kwaliteitskeurmerk K11008 voor de installatie van zonne-energiesystemen. Bijzonder aan dit keurmerk is hierbij niet alleen het eindproduct op het dak wordt beoordeeld en gecertificeerd, maar het volledige installatieproces. Installateurs die werken aan de hand van de K11008 kunnen hun klanten laten zien dat ze vakbekwaam zijn en dat hun proces om te komen tot een veilige installatie van A tot Z is geborgd.

Aanvullende voorwaarden

Vooral verzekeraars zullen de ontwikkeling van keurmerken en certificeringen van harte toejuichen. Hoewel het aantal woningbranden dat aantoonbaar is veroorzaakt door defecte zonnepanelen tot dusver meevalt, leidt elke brand tot een forse schadelast. Elk jaar worden er in Nederland ruim zestigduizend woningbranden bij verzekeraars gemeld. Vorig jaar kostte dat verzekeraars 225 miljoen euro aan schadeclaims. Om de schadelast ook beheersbaar te houden als er straks op elke Nederlandse woning zonnepanelen liggen, wordt een installatiekeurmerk voor PV-installaties straks ongetwijfeld verplicht bij een opstalverzekering. Voor huizen met rieten daken gelden immers ook aanvullende voorwaarden bij het afsluiten van een verzekering.

Meer weten over het keurmerk K11008?

Voor meer informatie over Kiwa’s kwaliteitskeurmerk K11008 voor de installatie van zonnestroominstallaties kun je terecht op de Kiwa-website. Je vindt hier ook een whitepaper en een webinar over het belang van certificering voor de veiligheid en kwaliteit van systemen voor zonne-energie.

Amiet Ramcharan, productmanager solar en geregistreerd solar specialist Kiwa Nederland