Kiyoshi Ichimura, de Japanse oprichter van Ricoh, formuleerde in 1946 al de frase: “Love your neighbour, love your country, love you work”. Deze filosofie zit nu nog steeds diep verankerd binnen de organisatie. Valérie Bohnenn, Director Human Resources bij Ricoh, laat dit duidelijk zien in haar verhaal over maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO), diversiteit en duurzame inzetbaarheid.
In het Klimaatakkoord hebben overheden, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties de afspraak gemaakt om de CO₂-uitstoot in 2030 met 49 procent te verminderen ten opzichte van 1990. Hierdoor is verduurzaming niet meer vrijblijvend. Voor verschillende branches brengt het klimaatakkoord veel nieuwe kansen. In de praktijk zien we echter dat verduurzaming vaak een langzame en hobbelige weg is. Uit de Nieuwe Economie Index 2022 (NEx) blijkt dat slechts 15,4 procent van het Nederlandse bedrijfsleven duurzaam is. De index stijgt daarmee met 1,3 procent ten opzichte van de Nex 2021. Het percentage Nederlandse bedrijven dat (mede door de coronacrisis) juist kansen ziet voor duurzaam ondernemen, ligt veel hoger. Namelijk op 80 procent.
Duurzaam investeren
Veel duurzame manieren van ondernemen staan nog in de kinderschoenen. “Bedrijven investeren vaak zelf in deze vernieuwingen en de investering om de gehele operatie te verduurzamen is erg hoog. Denk bijvoorbeeld aan andere materialen en manieren van werken. Dit kost op korte termijn veel tijd en geld”, aldus Válerie. Zo hebben duurzame bedrijven te maken met een lastige concurrentie van buiten de Europese Unie. Daarbij wordt de verduurzaming van de Nederlandse economie vertraagd door de tekorten aan duurzame grondstoffen en materialen.
Aan de andere kant biedt verduurzamen op de lange termijn ook grote kansen. “In de praktijk verwachten steeds meer toeleveranciers, partners en afnemers een duurzame manier van werken, waardoor bedrijven genoodzaakt worden om maatschappelijk verantwoord te ondernemen”. Door daar nu goed op in te spelen, kunnen bedrijven hun concurrenten een stap voor zijn. Daarnaast bevinden organisaties zich steeds meer in een speelveld waar aandacht is voor het milieu. “Met als gevolg dat goede duurzame samenwerkingen tot stand komen en bedrijven elkaar kunnen versterken.”
Mobiliteit biedt bijvoorbeeld een grote kans in de verduurzaming van het Nederlandse bedrijfsleven. “Ricoh is bezig met een beleid voor groene auto’s. De ambitie is om binnen vijf jaar een volledig elektrisch wagenpark te implementeren”. “Het goede voorbeeld geven is essentieel en zorgt ervoor dat er steeds meer duurzame mogelijkheden beschikbaar komen. Eigenlijk is dit dus een soort vliegwiel waarbij vraag en aanbod elkaar versterken.”
Diversiteit binnen organisaties
Diversiteit in organisaties stimuleert duurzaam ondernemen en zorgt voor betere resultaten. Vrouwen in het bedrijfsleven hebben dan ook een belangrijke rol te vervullen op het gebied van verduurzaming. Historisch gezien voelen vrouwen zich sociaal verantwoordelijker. “In het bedrijfslevens zie ik over het algemeen dat vrouwen verbinders zijn met een hoog empathisch vermogen. De noodzaak om te veranderen wordt gevoeld. Betrokkenheid is een sterke component bij vrouwelijke leiders, wat een positief effect heeft op onder meer maatschappelijk verantwoord ondernemen.”
“Gendergelijkheid en inclusiviteit zijn essentieel voor verandering”, vervolgt Valérie. “Als mens hebben we de natuurlijke neiging om gelijkgestemde om ons heen te verzamelen. Maar juist níet op één lijn zitten kan vernieuwende inzichten geven en tunnelvisie voorkomen. Omarm verschillen in sekse, achtergrond en leeftijd.” Een middel dat kan bijdragen aan meer diversiteit is het ingestelde vrouwenquotum. Het quotum stelt dat minstens 30 procent van de beurgenoteerde bedrijven moet bestaan uit vrouwen in topfuncties.
“Ricoh is bijzonder vooruitstrevend op het gebied van inclusiviteit. Dit was en blijft een belangrijke reden voor mij om bij hen te werken. Zo had Ricoh Nederland het vrouwenquotum al ruimschoots behaald, voordat deze norm werd ingesteld.
Duurzame inzetbaarheid
Duurzaam ondernemen is veel breder dan focussen op bedrijfsprocessen: inkoop, productie en verkoop. Naast milieuvriendelijk ondernemen, is ook duurzame inzetbaarheid essentieel. MVO houdt rekening met bedrijfsactiviteiten en de gevolgen hiervan op milieu, mens en samenleving.
Vanuit de hr-visie heeft een organisatie die maatschappelijk verantwoord omgaat met haar personeel ook aandacht en beleid voor het welzijn van de werknemers. Daarbij worden werknemers, indien nodig, zowel fysiek als mentaal ondersteund met diverse tools.
“Sinds eind vorig jaar zijn we gestart met het vitaliteitsprogramma ‘Today for Tomorrow’, een programma gericht op vitale, betrokken en competente medewerkers. Hiermee willen we onder andere de competenties van werknemers stimuleren en verder ontwikkelen voor hun eigen toekomst. Het programma is op maat gemaakt en continu in ontwikkeling op basis van de behoeften van medewerkers. Hierbij kun je denken aan een persoonlijk fitplan en loopbaan- en pensioenadvies. Het inzetten van de juiste mensen op de juiste plek is een dynamisch proces.”
“Mijn passie is mensen in hun kracht zetten en verbinden. Mensen gaan niet zomaar harder lopen, maar moeten onderdeel worden van de organisatie en het MVO-beleid. Ik geloof dat je iedereen in beweging kunt krijgen. Hoe? Door op kansen te focussen en te begrijpen waar mensen vandaan komen zonder oordeel en door samen te werken. De tijd voor verduurzaming, duurzame inzetbaarheid en een inclusieve arbeidsmarkt is nu!”