De Nederlandse advocaat Roger Cox krijgt de Internationale Vredesprijs “Dresden Prize” 2022. De prijs is een erkenning van zijn baanbrekende bijdrage aan de strijd voor de naleving van wereldwijde klimaatdoelstellingen door middel van het recht. De prijs van 10.000 euro wordt gesponsord door de Klaus Tschira Stichting. Hij wordt uitgereikt door de Verein Friends of Dresden Deutschland e.V.  in samenwerking met de Semperoper Dresden. In mei 2021 won de advocaat Cox een historische zaak voor de Nederlandse rechtbank in Den Haag, waarin hij eiste dat oliemaatschappij Shell haar CO2-uitstoot in 2030 met 45 procent heeft verminderd ten opzichte van 2019. Klimaatbescherming is een mensenrecht, was Cox’ hoofdargument.

Het belangrijkste argument van Cox, die de Nederlandse milieuorganisatie Milieudefensie vertegenwoordigde in de zaak. De rechtbank was het daarmee eens: “Zelfs wanneer staten niets of weinig doen,” zei rechter Larisa Alwin bij het vellen van het vonnis, “hebben bedrijven een verantwoordelijkheid om de mensenrechten te respecteren.”

Voormalig vice-president van de VS en klimaatactivist Al Gore schreef in Time Magazine naar aanleiding van de verkiezing van Roger Cox tot een van de 100 meest invloedrijke personen ter wereld in 2021: “Deze overwinning, in combinatie met Cox’ eerdere baanbrekende zaak die de Nederlandse regering dwong haar emissies tegen 2020 met 25% te verminderen, laat zien dat we niet hoeven te wachten op langzame vooruitgang met betrekking tot ongrijpbare doelen. We hebben de mogelijkheid – en het precedent – om nu concrete klimaatmaatregelen te eisen.”

“Vrede is meer dan de afwezigheid van oorlog. Opkomen voor vrede in tijden van klimaatcrisis betekent verantwoordelijk handelen en strijden voor een humaan en dus vreedzaam leven voor toekomstige generaties. Dit is alleen mogelijk als de vernietiging van de planeet een halt kan worden toegeroepen”, luidt de motivering voor de toekenning van de Dresdenprijs van dit jaar. Roger Cox voegt zich in de rij van eerdere winnaars van de Dresden Vredesprijs. Het zijn allemaal persoonlijkheden die hun tijd zijn ontgroeid. Zoals Olympisch kampioen Tommie Smith (2018), die met opgeheven vuist opkwam voor burgerrechten in tijden van rassendiscriminatie tijdens de Olympische Spelen van 1968 in Mexico. Of zoals de Syrische onderwijsactiviste Muzoon Almellehan (2020) met haar onvermoeibare werk voor betere onderwijskansen voor kinderen in oorlogs- en crisisgebieden.

“Roger Cox is als het ware ook zijn tijd ontgroeid. Hoewel velen het gevaar van klimaatverandering onderkennen, wordt er nog te weinig gedaan. Roger Cox heeft de middelen die hem ter beschikking stonden – wetten en rechtszaken – overtuigend ingezet”, prijst Beate Spiegel, uitvoerend directeur van de Klaus Tschira Stichting, de prestatie van de 2022 laureaat.

Toen Cox in 2015 het klimaatproces tegen de Nederlandse regering won, was hij de eerste die zo’n prestatie leverde. Ook de uitspraak die hij tegen Shell behaalde, was de eerste in zijn soort. Sindsdien hebben zijn successen model gestaan voor veel mensen over de hele wereld die juridische stappen ondernemen tegen inadequaat klimaatbeleid. Zijn pleidooi kan worden gezien als een mijlpaal in de strijd om het klimaat te redden.

Prijsuitreiking

Met het oog op de nog steeds problematische situatie van de corona en de daarmee samenhangende maatregelen om de contacten te verminderen, is het helaas niet mogelijk om Roger Cox de Dresden-prijs uit te reiken tijdens een openbare ceremonie in het Semper Opera House op de oorspronkelijk geplande datum in februari 2022. De openbare huldiging van Roger Cox in de Semperoper zal echter worden ingehaald op 19 februari 2023 tijdens een dubbele prijsuitreiking voor de prijswinnaars van 2022 en 2023.

Dresden Prize

De “Dresden Prize”, gesponsord door de Klaus Tschira Stichting, wordt aangeboden door de Verein Friends of Dresden Deutschland e.V. en zal in 2022 voor de dertiende keer worden uitgereikt. Eerdere winnaars van de internationale vredesprijs zijn onder meer Michail Gorbatsjov, de hertog van Kent, Daniel Ellsberg, de voorvader van de klokkenluiders, en de vredesactiviste Kim Phuc Phan Thi, die als napalm-slachtoffer te zien is op de wereldberoemde foto uit de Vietnamoorlog. In juni 2021 werd de prijs uitgereikt aan de Spaanse arts Cristina Marín Campos, namens de artsen en verpleegkundigen die wereldwijd een opmerkelijke bijdrage hebben geleverd aan de pandemie van Corona.