Metaalprijzen stijgen met de dag, maar de meeste Afrikaanse mijnwerkers merken hier weinig van, onthult onderzoek van het makeITfair netwerk. Salarissen dekken meestal niet de basisbehoeften, vooral van het toenemende aantal contractarbeiders. Uitstoten en lozingen verontreinigen het milieu voor de komende generaties en sterfte en ongevallencijfers zijn schrikbarend hoog.

Een nieuw rapport1 van Swedwatch, de Zweedse deelnemer van makeITfair, openbaart dat ongeveer een kwart van de gedolven kobalt in de wereld gebruikt wordt in producten als mobiele telefoons, laptops, camcorders, digitale camera’s, MP3-spelers en elektronische games. Meer dan de helft van het kobalt in de wereld komt uit Zambia en de DRC, waar lokale gemeenschappen klagen over ernstige vervuiling die gezondheidsproblemen veroorzaakt en verlies van broodwinning. Alleen al in Zambia kwamen in 2005 tachtig mensen om in de mijnen. In Congo blijkt ongeveer eenderde van de mijnwerkers kind of adolescent te zijn, sommigen pas zeven jaar oud.

Sara Nordbrand van SwedWatch: “Hun omstandigheden zijn zeer ongezond en gevaarlijk. Ze werken zonder bescherming en inhaleren stof van mineralen die hun longen beschadigt en hun ogen irriteert.”

In Zuid-Afrika delft Anglo Platinum, ’s werelds grootste platinabedrijf, platina en palladium bestemd voor computer harddisks, mobiele telefoons en flatscreen tv’s. Om plaats te maken voor de grote mijnoperaties, dwingt het bedrijf ruim 17.000 lokale bewoners hun land te verlaten, zoals blijkt uit onderzoek2 van de Nederlandse organisatie SOMO.

Esther de Haan van SOMO: “Veertig procent van de mijnwerkers in ons onderzoek zijn contractarbeiders met weinig rechten en minder salaris dan de andere mijnwerkers. Ze voeren vaak de gevaarlijkste taken uit met nauwelijks veiligheidstraining.”

Geen van de grote elektronicabedrijven neemt maatregelen tegen deze omstandigheden, ook al spelen de metalen een essentiële rol in hun elektronische snufjes. makeITfair roept deze bedrijven op de verantwoordelijkheid te nemen voor mensenrechten en arbeidsomstandigheden in hun productieketen.

“De industrie voor consumentenelektronica is een grootgebruiker van metalen, gedolven in hoge risicolanden als China, Rusland en verschillende Afrikaanse staten. Toch nemen de bedrijven niet hun verantwoordelijkheid en zoeken niet uit waar hun metalen vandaan komen. We roepen de grote merken op om dit wel te doen en IT eerlijk te maken, voor iedereen,”zegt Esther de Haan van SOMO.