Het economische belang van de vissector in Nederland is met een paar belangrijke kengetallen geschetst: het gaat om ruim 20.000 banen en een jaaromzet van 3,6 miljard euro.

In het vanmorgen gepresenteerde jaarverslag draait het met name om zaken zoals duurzaamheid, gezondheid en verantwoord handelen. “De roep om als sector hierover te communiceren wordt steeds groter. Dat vormt een enorme uitdaging voor de vissector om verantwoord invulling te geven aan de vangst, kweek, verwerking, handel en verkoop van een goed en gezond product”, zegt voorzitter Jan Odink van het Productschap Vis.

Dit is het eerste maatschappelijk jaarverslag van de Nederlandse vissector. Maatschappelijk verantwoord ondernemen staat al heel wat jaren in de belangstelling. Waarom nu pas zo’n verslag?
“Dat had ook eerder gekund. Winst is nu dat de verschillende onderdelen, zoals bijvoorbeeld importeurs en kottervissers, gezamenlijk naar buiten komen.”

Het belang van verantwoord ondernemen wordt door de vissector volledig onderschreven, zegt het rapport. Vandaag staat opnieuw een rijtje verdachten in de Urker visfraudezaak voor het hekje bij de rechtbank in Leeuwarden. Hoe lastig is het om als sector geloofwaardig over te komen?
“Dat valt zeker niet mee. In een brede sector gebeurt altijd iets wat niet volgens regels is. In de Urker zaak moet de rechter overigens nog uitspraak doen. Een van de vervolgstappen naar aanleiding van het rapport van vanmorgen is dat we gedragscodes gaan invoeren. Daar zal zeker níét instaan dat wij ons niet aan de wetgeving hoeven houden. Aan de andere kant moet ook worden bedacht dat er veel wetgeving bestaat die innovatie belemmert. Wat dat betreft geven wij vandaag ook huiswerk mee voor de landelijke overheid en voor Brussel.”

Financieel gezien staat de vissector al jaren onder druk. Sociale en milieubelangen strijden nogal eens met het streven naar een gezond rendement in harde euro’s. Hoe vindt de sector het juiste evenwicht?
“Bij mvo gaat het om de drie p’s: people, planet en profit. Maar zonder winst krijg je de twee andere factoren niet van de grond. Delen van de sector kampen met zwaar weer, denk aan de Noordzeekotters. We krijgen vangstbeperkingen opgelegd vanwege kleinere visquota en de kosten om vis te vangen stijgen. Maar toch: we hebben ook een gemêleerde sector. Er zijn altijd groepen mensen die meer pionieren en innoveren dan anderen. Winstgevend investeren kan wel degelijk.”

Een van de doelstellingen in het Meerjarenplan Verantwoorde Vis is een drastische reductie van het energieverbruik in de zeevisserij. In 2009 moet dat 40 procent onder het niveau van het jaar 2005 liggen. Haalbaar?
“Er zijn verschillende manieren. Nieuwe schepen worden voorzien van motoren met minder pk’s. Bij bestaande kotters is het motorvermogen teruggeschroefd. Verder zijn er tal van energiebesparende technische snufjes op de markt, zoals cruisecontrol en slimmere schroeven. Ook andere netten die gemakkelijker door het water glijden of minder in aanraking komen met de bodem besparen energie.”

U wilt mensen meer vis laten eten, 12 kilo per persoon per jaar in 2012.
“Dat is nu gemiddeld 7,5 kilo per persoon per jaar. Als de consument twee keer per week vis gaat eten, zoals voedingsdeskundigen voorschrijven, halen we de doelstelling. De uitdaging is om de bezwaren tegen vis eten weg te nemen. Mensen houden niet van visgraten bijvoorbeeld. En de bekendheid van vis kan verder omhoog. Onbekend maakt immers onbemind.”