Voor een kwart van de Nederlandse ziekenhuizen is het een probleem om de verduurzamingsslag te maken die nodig is om aan de klimaatdoelstellingen voor 2050 te voldoen. Dit blijkt uit een rapport dat Achmea samen met Royal HaskoningDHV heeft gepubliceerd na een rondgang langs 22 ziekenhuisorganisaties. De onderzoekers geven aan dat het voor deze ziekenhuizen noodzakelijk is om eerst een toekomstbestendig zorgprofiel, waarbij zorg gericht is op de toekomstige zorgvraag van cliënten, te ontwikkelen.
Drie kwart van de onderzochte ziekenhuizen lijkt hun vastgoed wel binnen de doelstellingen te kunnen verduurzamen, zo concluderen de onderzoekers. Bij de helft hiervan moet er wel een solide vastgoedplan zijn. Voor de andere helft maakt verduurzaming onderdeel uit van de al bestaande nieuwbouwplannen.
Met een gezamenlijke rondgang langs 22 ziekenhuisorganisaties met in totaal 30 locaties, onderzocht Achmea samen met Royal HaskoningDHV of de benodigde verduurzamingslag in de praktijk haalbaar is. Er is onder meer gekeken naar de toekomstbestendigheid van het huidige zorgprofiel en de haalbaarheid van de aanpassingen die nodig zijn om de verduurzaming te realiseren. De benodigde investeringen zijn zo groot, dat ze niet los gezien kunnen worden van het veranderende zorglandschap waarmee ziekenhuizen de komende decennia worden geconfronteerd.
Verschillende uitgangsposities
Net als andere bedrijven en organisaties moeten ook ziekenhuizen een directe CO2-emmissiereductie van 95% realiseren. Om hierin ook te slagen rekening houdend met de energie die ze inkopen, dient het energiegebruik van ziekenhuizen met twee derde te worden teruggebracht. Nederlandse zorginstellingen blijken hierbij zeer verschillende uitgangsposities te hebben, zo leert het rapport. Ongeveer een kwart van de ziekenhuizen kan de vereiste verduurzaming zonder al te veel extra aandacht realiseren. Dit komt omdat deze ziekenhuislocaties de komende 10 jaar worden vervangen door duurzame nieuwbouwlocaties. De verduurzaming van het vastgoed vindt dan vanzelf plaats door volgens de geldende bouwvoorschriften nieuw te bouwen.
Voor ongeveer de helft van de ziekenhuizen is de gevraagde verduurzaming weliswaar haalbaar, maar alleen als de bestuurders een gedegen visie ontwikkelen ten aanzien van het zorgvastgoed en de zorgstrategie en deze ook daadwerkelijk uitvoeren. “De grootste uitdaging hierbij is namelijk de bestaande mismatch tussen de lange horizon van vastgoedbeslissingen en kortere doorlooptijd van zorgplannen. Ziekenhuizen maken grote vastgoedbeslissingen meestal eens in de dertig jaar, terwijl de zorgstrategie vaak om een termijn gaat van maximaal vijf jaar”, alsdus de onderzoekers.
Haalbare business case
Bij een kwart van de ziekenhuizen vraagt de verduurzaming aandacht. Voor deze ziekenhuizen is het toewerken naar een haalbare business case nodig om de benodigde verduurzamingsslag voor 2050 mogelijk te maken. Volgens het rapport is een solide en op de langere termijn gerichte zorgstrategie cruciaal om de financiële basis te leggen voor duurzame vastgoedinvesteringen. Voor deze ziekenhuizen is daarom allereerst een strategische heroriëntatie van hun zorgstrategie nodig om de benodigde verduurzamingsslag van hun vastgoed voor 2050 mogelijk te maken.
Partnership
Royal HaskoningDHV en Achmea willen met hun onderzoek, dat slechts een van de uitingen is van hun partnership, een waardevolle bijdrage leveren aan de verduurzaming van het Nederlandse ziekenhuisvastgoed. “Om de uitdagingen van verduurzaming in de zorg het hoofd te bieden, is nu actie nodig. Wij kunnen zorginstellingen helpen bij de ontwikkeling van hun zorgstrategie en bij het toekomstbestendig investeren in duurzaamheid op de lange termijn”, zegt Timo van Voorden, directievoorzitter van Achmea Corporate Relations & Partnerships.
Eva Klein Schiphorst, Business Director Maatschappelijk Vastgoed Royal HaskoningDHV, voegt daaraan toe: “Wij kunnen vanuit onze ervaring en expertise vaststellen wat nodig is om een ziekenhuis duurzaam toekomstbestendig te maken. Dankzij de samenwerking met Achmea kunnen we de benodigde aanpassingen nog verder verbeteren en koppelen aan de investeringsagenda van een zorginstelling op de lange termijn. We gaan graag het gesprek hierover aan met de bestuurders en vastgoedexperts van de ziekenhuizen.”
