Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) brengt periodiek trendrapporten uit over de verschillende sectoren. Dit jaar bracht SBB naast diverse trendrapporten ook een sector overstijgend inspiratierapport uit over circulaire economie. Het rapport biedt inzichten in de transitie naar een circulaire economie en welke impact deze transitie zal hebben binnen de beroepen waar in het mbo voor wordt opgeleid.
De transitie naar een circulaire economie is een actueel thema en gaat verder dan het hergebruiken van grondstoffen. In het rapport wordt daarom per sector de impact omschreven aan de hand van vijf thema’s die samen de essentie definiëren van een circulaire economie: Beheer van grondstoffen optimaliseren, Circulair ontwerpen, Afvaltransitie, Ketensamenwerking en (Nieuwe) businessmodellen.
Enkele trends uitgelicht
Zo wordt er binnen de sector Handel veel aandacht besteed aan de grote berg textielafval. Bedrijven maken afspraken over het recyclen van textiel, maar ook over het promoten van hergebruik. Aandacht voor inzameling en eerlijk produceren staan binnen deze sector centraal.
In de sector ICT en creatieve industrie biedt de transitie naar een circulaire economie zowel kansen als bedreigingen. Enerzijds maakt ict het mogelijk om ‘slimme’ producten te monitoren voor onder meer modulaire demontage en hergebruik van onderdelen. Anderzijds ontstaat er ook een groeiende berg elektronisch afval (e-waste) en vraagt technologie veel energie.
Impact op kwalificaties en onderwijsaanbod
Partners uit het beroepsonderwijs en het bedrijfsleven praten in SBB-verband over de bevindingen uit het rapport en over de impact van de transitie op de inhoud van de kwalificatiedossiers voor mbo-beroepen. Het inspiratierapport biedt tevens handvatten aan beleidsmakers om te kijken waar kansen liggen voor het onderwijsaanbod.
Leerbedrijven en opleidingen spelen belangrijke rol
Juist jongeren zijn gemotiveerd om te ontdekken hoe zij deel uit kunnen maken van de transitie naar een circulaire economie. Daarom is het belangrijk circulariteit een plek te geven in het beroepsonderwijs. Er wordt van hen een onderzoekende houding gevraagd en zij kunnen hun kennis zo verder ontwikkelen.
Tijdens hun opleiding kunnen studenten daarom opdrachten uitvoeren waarin het gebruik en hergebruik van materialen en producten centraal staat. Of bekijken zij hoe inkoopprocessen duurzamer kunnen worden ingericht of onderzoeken zij hoe een verdienmodel zoals ‘Product-as-a-service’ toegepast wordt, waarbij de gebruiker het product in bruikleen krijgt en daar een vergoeding voor betaalt. Op die manier komen zij al tijdens hun opleiding in aanraking met circulariteit.
Ook de leerbedrijven waar studenten hun stage of leerbaan volgen, spelen een belangrijke rol in deze ontwikkeling. Zij zorgen ervoor dat studenten in de praktijk relevante ervaring kunnen opdoen rondom circulariteit. En deze expertise nemen zij ook in toekomstige functies weer mee.
Bovensectoraal inspiratierapport
In dit inspiratierapport staat het thema circulaire economie centraal. Per sector beschrijven we de vijf thema’s aan de hand van inspirerende praktijkvoorbeelden uit literatuur en gesprekken met experts uit het onderwijs- en werkveld. Samen maken ze de circulaire transitie inzichtelijker en ‘praktisch’ en geven ze een beeld van wat een sector zoal onderneemt. Het rapport bevat tevens veel citaten van bevlogen experts uit het werkveld en het beroepsonderwijs.
