De Nederlandse bouwsector neemt nog weinig CO2-reducerende maatregelen die leiden tot emissieloos bouwen. Dit blijkt uit de Rapportage Maatregellijst 2020 van Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO). Waar bouwbedrijven wel maatregelen nemen om kantoren te verduurzamen, gaat het op de bouwplaats minder snel. Met name de elektrificatie van bouwmaterieel zet niet door. Dit is noodzakelijk om stikstofuitstoot terug te dringen en om klimaatafspraken en afspraken over schone lucht na te komen, én om tot een emissieloze bouwplaats te komen. Het is het vijfde jaar dat SKAO dit onderzoek uitvoert onder organisaties en bedrijven die bezig zijn met het reduceren van hun CO2-uitstoot aan de hand van de CO2-Prestatieladder.
Op dit moment staan er talloze bouwprojecten stil vanwege de stikstofuitstoot. Gijs Termeer, directeur van SKAO: ‘De noodzaak om emissieloos te bouwen is hoog. In 2030 wil de overheid dat de sector emissievrij werkt. We zien dat bedrijven best willen verduurzamen. De meest voor de hand liggende en laagdrempelige stappen zijn gezet, zoals de overstap op groene stroom. Maar grotere investeringen, zoals de aanschaf van elektrisch bouwmaterieel blijven achter. Dit komt onder meer doordat de prikkel vanuit de opdrachtgevers ontbreekt. Want om te verduurzamen moeten er investeringen gedaan worden, maar bedrijven worden onvoldoende beloond voor duurzaam gedrag in gunningstrajecten. Zonder zicht op opdrachten waarin werken met minder emissies of emissieloos werken wordt beloond, kunnen bouwbedrijven niet de benodigde investeringen doen in emissieloos materieel, zoals elektrische shovels, graafmachines en trucks. Hierdoor komt de vraag ernaar ook niet op gang.’
Groene stroom meest toegepast
‘De inkoop van groene stroom’ is de meest toegepaste maatregel om CO2-reductie te realiseren, zo blijkt uit de Rapportage Maatregellijst 2020. 97% van de organisaties koopt tenminste 75% van de stroom groen in. Dit gebeurt vooral bij bedrijfshallen, kantoren en op de bouwplaats. In de maatregelenlijst valt verder op dat een beperkt aantal organisaties experimenteert met de elektrificatie van een of twee materieelstukken en voertuigen. Termeer: ‘We zien dat de elektrificatie van materieel dit jaar niet is toegenomen ten opzichte van vorig jaar. Soms is het zelfs afgenomen. Gezien de urgentie om de sector te verduurzamen was de verwachting dat elektrificatie sneller zou gaan. Maar omdat onder meer elektrische bouwmachines nauwelijks beschikbaar of kostbaar zijn, én opdrachtgevers investering in emissieloos werken onvoldoende belonen, zien we nog weinig beweging op dit gebied.’
Bedrijven aan de slag met CO2-Prestatieladder
SKAO deed onderzoek onder bedrijven die gecertificeerd zijn op de CO2-Prestatieladder. Inmiddels zijn er 1.092 organisaties gecertificeerd op dit duurzaamheidsinstrument dat bedrijven en organisaties helpt om hun CO2-uitstoot structureel te reduceren, binnen de eigen bedrijfsvoering, in projecten en in de keten.
Als onderdeel van het certificeringstraject stellen organisaties CO2-reductiedoelstellingen op. Vervolgens worden de benodigde maatregelen getroffen om deze CO2-reductie ook daadwerkelijk te realiseren. Die maatregelen worden in een zogeheten Maatregellijst geregistreerd. Hierdoor ontstaat een uitgebreid overzicht van getroffen maatregelen. Rapportage Maatregellijst 2020 is uitgevoerd door SQ Consult in opdracht van SKAO.