Dat blijkt uit het vandaag door de Landelijke India Werkgroep gepubliceerde rapport ‘The Price of Childhood’ van de Indiase onderzoeker Dr. Davuluri Venkateswarlu en de Britse landbouweconoom Lucia da Corta van Oxford University. De onderzoekers achten de multinationale én Indiase zaadbedrijven niet alleen medeverantwoordelijk voor de omvangrijke kinderarbeid in de katoenzaadteelt maar ook voor het ontduiken van het wettelijk minimumloon in India.
De ouders van kinderen die in de katoenzaadteelt werken zijn vaak (deels) werkloos. Als zij wel werk hebben in die sector dan bedraagt hun loon meestal niet veel meer dan de helft van het wettelijk minimumloon. De arbeiders in de katoenzaadteelt, voor het overgrote deel kinderen en tieners tot 18 jaar, moeten ‘gewoon’ doorwerken als er met gevaarlijke pesticiden gespoten wordt.

Wie betaalt de prijs van de kinderjaren?
Uit het onderzoek blijkt dat boeren verlies zouden lijden als zij, in plaats van kinderen, volwassenen tegen het wettelijk minimumloon in dienst zouden nemen. Dat geldt niet voor de bedrijven. De prijs die bedrijven nu berekenen aan de consument voor een kilo katoenzaad is 3.6 tot 12 maal zo hoog als het bedrag die zij aan de boeren betalen! Als zij de vervanging van kinderarbeid door volwassen arbeid zelf betalen dan vermindert die enorme marge met 4 tot ruim 20%. Het zou de consument 3 tot 11% meer kosten.

Bedrijven als Monsanto, Bayer en Syngenta erkennen inmiddels dat er kinderarbeid in hun productieketen voorkomt en dat ze daar mede verantwoordelijk voor zijn. Zij óntkennen echter dat er enig verband bestaat tussen de prijs die ze aan ‘hun boeren’ betalen en de omvangrijke kinderarbeid bij die boeren.
Het gevolg is dat de door bedrijven gestarte activiteiten tegen kinderarbeid in de katoenzaadketen slechts een beperkt effect hebben. Uit het onderzoek blijkt dat het aandeel werkende kinderen (6-14 jaar) tussen 2002 en 2004 weliswaar is gedaald tot de helft van alle arbeiders op de katoenzaadvelden in Andhra Pradesh, maar dat de andere helft nu voor 70% bestaat uit tieners tussen de 15 en 18. Zij werken evenals kinderen 13 uur per dag tegen nauwelijks meer loon dan de kinderen.

Gebrekkige controle
Monsanto, Bayer en Syngenta maar ook Indiase bedrijven zijn de afgelopen jaren door onder meer de Landelijke India Werkgroep, maar ook door Duitse en Amerikaanse organisaties, aangesproken op de omvangrijke kinderslavernij in hun productieketen. Dit seizoen zijn deze bedrijven gestart met controles, sancties en beloningen, waaronder een 5% bonus als een boer zonder kinderarbeid werkt.

De gerenommeerde kinderrechtenorganisatie MV Foundation, die zelf al jaren succesvol kinderarbeid bestrijdt , heeft echter de gezamenlijke veldcontroles met de bedrijven stopgezet omdat daarmee teveel gesjoemeld zou worden. De controles werden tevoren aangekondigd waardoor er weinig kinderen te vinden waren. De MV Foundation vond ze zelf wél. De MV Foundation is overigens wel bereid om afspraken met bedrijven maken over een vorm van onafhankelijke controle.

De bevindingen van het onderzoek gelden evenzeer voor de vele Indiase bedrijven. Deze doen, ondanks toezeggingen van enkelen van hen, nog nauwelijks iets aan de bestrijding van kinderarbeid.

Achtergrond: omvang en aard van kinderarbeid in de katoenzaadteelt

Volgens een onderzoeksrapport van Dr. Venkateswarlu van vorig jaar oktober werkten nog bijna 83.000 kinderen in de katoenzaadteelt in Andhra Pradesh, India. Daarvan werkten er ruim 12.000 voor multinationale ondernemingen. Bijna alle kinderen zijn ‘kasteloos’ (dalits) of van een ‘lagere’ kaste. Het huidige aantal werkende kinderen is niet precies bekend, maar onlangs schreef de Indiase Mumbai Mirror nog twee artikelen over het onderwerp ( http://www.indianet.nl/a050910.html en http://www.indianet.nl/a050911.html ) en rapporteerden medewerkers van Eine Welt Netz NRW over kinderarbeid bij boeren die voor Bayer katoenzaad telen.

Van de slavernij-achtige omstandigheden waaronder de kinderen werken doet niet alleen de Mumbai Mirror verslag maar ook een rapport over de periode maart 2004-januari 2005 van de MV Foundation: http://www.indianet.nl/elimchl.pdf