Klimaatneutrale waterstof vormt een onmisbare schakel in de toekomstige energie- en grondstoffenvoorziening. Een markt voor klimaatneutrale waterstof ontstaat echter niet vanzelf. Daarvoor is nodig dat de overheid infrastructuur aanlegt, nieuwe technologie financiert en de vraag naar waterstof met maatregelen stimuleert. Dit concludeert de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur in zijn advies ‘Waterstof, de ontbrekende schakel’. Sandor Gaastra, directeur-generaal Klimaat en Energie, nam het advies vandaag namens minister Bas van ’t Wout van Economische Zaken en Klimaat in ontvangst.
Klimaatneutrale waterstof essentieel in de toekomstige energie- en grondstoffenvoorziening
Door zijn moleculaire structuur is waterstof zeer goed bruikbaar als grondstof voor het vervaardigen van materialen en producten die nu nog worden gemaakt uit aardolie, aardgas en kolen. Bovendien zal in de toekomst het gebruik van duurzaam opgewekte elektriciteit sterk toenemen, maar zal elektriciteit niet in alle energiebehoeften kunnen voorzien. Een cruciaal deel van die energiebehoefte zal in Noordwest Europa ingevuld moeten worden met waterstof, omdat het transport daarvan efficiënter is dan van elektriciteit en omdat er periodes zullen zijn waarin te weinig elektriciteit uit wind en zon wordt opgewekt. Daarom is het van groot belang dat de productie en het gebruik van waterstof verder op gang wordt gebracht. Dat moet zodanig gebeuren dat daarbij geen CO2 vrijkomt (klimaatneutraal). Klimaatneutrale waterstof zal op langere termijn op grote schaal worden gemaakt uit groene stroom, maar in de overgangsfase zal het ook nodig zijn om waterstof te maken uit aardgas, waarna de CO2 die daarbij vrijkomt ondergronds wordt opgeslagen.
Actief stimuleren van de vraag naar klimaatneutrale waterstof
Op dit moment is de productie en het gebruik van klimaatneutrale waterstof volstrekt onvoldoende. De infrastructuur voor het transport, de distributie en de opslag zijn nog niet gereed en de kostprijs van klimaatneutrale waterstof is hoger dan die van waterstof geproduceerd uit aardgas. Investeren in infrastructuur en het stimuleren van de vraag naar klimaatneutrale waterstof heeft daarom prioriteit. Vraagstimulering kan het beste gebeuren door de huidige CO2-uitstoot in Nederland fors extra te beprijzen. Omdat de internationale concurrentiepositie dat op dit moment echter niet mogelijk maakt, zijn voorlopig andere instrumenten nodig, zoals bijmengverplichtingen en fiscale stimulering. De raad adviseert het kabinet om in nauwe samenwerking met Europa en de buurlanden de economische condities voor een klimaatneutrale waterstofmarkt snel te verbeteren.
Nederland heeft een gunstige uitganspositie
Nederland heeft al een netwerk voor gastransport en –distributie dat goed te gebruiken is voor waterstof alsmede goede mogelijkheden voor de CO2-afvang en -opslag. Nederland beschikt bovendien over relevante kennis en ervaring terwijl ook de Nederlandse industrie een goede uitgangspositie heeft voor een overstap op klimaatneutrale waterstof. Een vooraanstaande positie van Nederland in de internationale waterstofmarkt kan op termijn economisch voordeel opleveren. Technologie die bijdraagt aan dit toekomstig verdienpotentieel dient daarom naar het oordeel van de raad financiële ondersteuning van de overheid te krijgen. Te denken valt aan technologie voor de afvang en opslag van CO2, opslagtechnologie en de productie van brandstoffen op basis van waterstof.
