Steeds minder mensen zien zichzelf puur als vleeseter. 55% van de Nederlanders typeert zich zo, dat was het jaar ervoor nog 59%. Dit is een significante daling. Bijna 34% van de huishoudens heeft zelfs het voornemen om in 2021 minder vlees te gaan eten. 31% van de Nederlanders geeft aan dit vooral te doen voor volgende generaties. Kinderen en de jongere generaties zijn zich bewuster van de schadelijke gevolgen van (veel) vlees eten en zetten ook stappen om dat te verminderen, jongeren onder de 30 jaar geven bijvoorbeeld twee keer zo vaak aan vegetariër of veganist te zijn. Dit blijkt uit de Vegamonitor, een jaarlijks onderzoek van Natuur & Milieu naar het eetgedrag van Nederlanders.
Al jaren zeggen Nederlanders minder vlees te willen eten, maar in de praktijk gaat de verandering langzaam. Uit de Vegamonitor van 2019 bleek dat het gezin invloed heeft op de keuze voor vlees of vegetarisch eten. Dit jaar verdiepte Natuur & Milieu daarom het onderzoek met de vraag hoe ouders en kinderen elkaar beïnvloeden om minder vlees en vis te eten. Bij een vijfde van de huishoudens met kinderen tussen de 13 en 17 jaar, worden de ouders geïnspireerd door de kinderen om minder vlees te gaan eten. ‘Uit deze en de andere gegevens kun je afleiden dat er iets aan het veranderen is. Deze jonge generatie is zich bewust van de impact van vlees, handelt daarnaar en beïnvloedt oudere generaties. Wij vinden dat dit moet worden ondersteund: bijvoorbeeld door supermarkten die plantaardiger nóg aantrekkelijker maken en het aandeel dierlijk voedsel verkleinen’, aldus Dorien Ackerman, directeur Campagnes van Natuur & Milieu.
De jonge generatie is bewuster en bezorgder
De jongere generatie (onder de 40) geeft beduidend vaker (52% vs. 46% gemiddeld) aan dat iedere dag vlees eten niet meer van deze tijd is. Redenen voor jongeren om weleens vegetarisch te eten zijn ook veel vaker aan het milieu gekoppeld. Bijvoorbeeld omdat ze bij willen dragen aan het milieu (49% vs. 39%) en vanwege het klimaat (31% vs. 14%). Vooral bij de jongere generatie onder de 30 jaar worden deze redenen vaker genoemd. Uit verdiepende panelgesprekken met gezinsleden die al voornemens zijn vaker vegetarisch te gaan eten, blijkt dat voor zowel de kinderen als de ouders de media bepalend zijn voor hun keuze om soms vlees te laten staan. Een opvallende bevinding hieruit was dat kinderen (15-16) die minder vlees eten, dat doen omdat er ook op school, bijvoorbeeld tijdens de les of met klasgenoten, gesproken wordt over de (milieu)impact van de vleesindustrie en voordelen van een meer vegetarisch voedingspatroon. Bij jongere kinderen (10-13) gaat het vaker om dierenleed.
Minder en kleiner
Net als vorig jaar is bijna de helft van de Nederlanders het er mee eens is dat elke dag vlees eten niet meer van deze tijd is (48%). Driekwart van de Nederlandse huishoudens geeft in de peiling aan dat iedereen binnen het huishouden hetzelfde eet wanneer er vegetarisch wordt gekookt. En nog maar 33% van de mensen vindt de maaltijd zonder vlees niet compleet, dat was vorig jaar nog 60%. Zesenzestig procent van de Nederlanders geeft aan zich bewust te zijn van de impact van vleesproductie op het milieu. Ook geeft meer dan de helft van de Nederlandse huishoudens (56%) aan dat de afgelopen twee jaar de vleesporties op het eigen bord kleiner zijn geworden. Variatie (44%) en bijdragen aan een beter natuur en milieu (43%) zijn de meest genoemde redenen om (weleens) vegetarisch te eten. Daarnaast zijn dierenwelzijn en de eigen gezondheid belangrijke motivaties.
Waarom minder vlees
Ons eten veroorzaakt ongeveer een kwart van onze persoonlijke ecologische voetafdruk. Dit is zoveel omdat een groot deel ervan bestaat uit dierlijke producten. Veertig procent van onze eiwitconsumptie komt nu van plantaardige bronnen, in 2030 zou dat 60% moeten zijn om de impact van voedselproductie op het natuur en klimaat binnen de perken te houden. Natuur & Milieu stelt met haar jaarlijkse Vegamonitor het signaal vast dat een steeds groter deel van Nederland inziet dat zoveel vlees als we nu eten, niet meer kan. Ackerman: ‘Supermarkten hebben bij uitstek een grote rol en verantwoordelijkheid om de consument te helpen in de omslag naar plantaardig eten.’ Natuur & Milieu brengt in het voorjaar samen met Questionmark de ‘Superlijst Milieu’ uit die de inspanningen van winkels in het beter aanbieden van plantaardig voedsel gaat monitoren.