In de e-commercesector zien we allerlei initiatieven op het gebied van circulaire verpakkingen. Zijn deze initiatieven ook daadwerkelijk effectief? Evelien Copraij is stagiair duurzaamheid bij Thuiswinkel.org en schreef haar scriptie over circulaire verpakkingen voor de e-commercesector. Lees hier haar tips over wat jouw circulaire verpakking maakt of breekt.

Vanuit de Europese Unie en de Nederlandse overheid wordt er steeds meer gestuurd op circulariteit. Zo zijn er strategieën om grondstofgebruik te verminderen, materialen te hergebruiken of ze te recyclen. Deze kun je op verschillende manieren toepassen op verpakkingen.

1. Rethink en recycle materiaal
Door het materiaal van je verpakking te veranderen, kunnen nieuwe functies en recyclemogelijkheden ontstaan. Verpakkingen gemaakt van papier, plastic of bio-plastic hebben verschillende mogelijkheden.

Verpakkingen op basis van papier passen beter in de circulaire economie wanneer de kwaliteit van gerecycled materiaal omhoog wordt gebracht. Dit kan door ze beter recyclebaar te maken. Zo kun je het gebruik van verschillende materialen of kleuren die slecht zijn voor de recyclebaarheid vermijden. Ook is het belangrijk om te zorgen dat karton niet vervuild wordt bij inzameling, bijvoorbeeld doordat het nat wordt of in aanraking met etensresten komt.

Plastic verpakkingen passen beter in de circulaire economie wanneer ze gemaakt zijn van gerecycled plastic. Hiertoe is het belangrijk dat de kwaliteit van gerecycled plastic verbetert, onder andere door technologische innovaties in recyclingtechnologieën. Ook moet gerecycled plastic beter in de processen van online retail passen, wat betekent dat het goed op elkaar moet plakken en niet moet scheuren in verpakkingsmachines.

De circulariteit van bio-plastic verpakkingen is afhankelijk van de grondstof die gebruikt wordt om ze te maken. Als gerecycled materiaal of afval van andere systemen wordt gebruikt om bio-plastics te produceren, dan zijn ze meer circulair dan wanneer ze van voedselbronnen worden gemaakt.

De effectieve toepassing van circulaire materiaalkeuzes is afhankelijk van een aantal factoren die meegewogen moeten worden in de keuze voor een verpakking. Als een materiaal door consumenten of de media niet als duurzaam wordt gezien, is het moeilijk om een verpakking als circulair te verkopen. Ook hebben gerecyclede materialen vaak nog financiële of technologische barrières voordat ze kunnen worden toegepast als e-commerceverpakking.

2. Reduce grootte
Circulair verpakken betekent ook minder omverpakkingen, dunner materiaal en verpakkingen met minder lucht, zodat het materiaalgebruik en transportvolume vermindert.

Je kunt minder omverpakkingen gebruiken door te kijken welke productverpakkingen bestendig zijn voor e-commerce. Aan de ene kant kun je met leveranciers praten over sterkere productverpakkingen en aan de andere kant zijn sommige productverpakkingen zo sterk dat ze geen omverpakking nodig hebben.

Je kunt je processen aanpassen om met dunner materiaal en minder lucht te verpakken. Zo zijn er inpakmachines die kartonnen verpakkingen op maat maken of die de lucht uit flexibele verpakkingen drukken.

Het is wel belangrijk dat de verpakking niet zo klein wordt dat het product niet meer beschermd is tijdens het logistieke proces. Ook moet de functionaliteit van de verpakking behouden blijven, want als de verpakking bijvoorbeeld te klein is voor een adreslabel, levert dat inefficiënties op in je logistieke proces.

3. Reuse verpakkingen
De herbruikbare verpakking is een ander voorbeeld van circulair verpakken. Er zijn er een aantal opties voor herbruikbare verpakkingen in de online-retailsector, waarbij het retourkanaal kansen biedt ten opzichte van conventionele retail.

Zo is het mogelijk dat de consument de herbruikbare verpakking meteen na ontvangst van het pakket teruggeeft aan de bezorger of achterlaat bij het afhaalpunt. Ook zou de consument de verpakking later via de post terug kunnen sturen. De herbruikbare verpakking kan ook gebruikt worden als retourverpakking.

Een herbruikbare verpakking bespaart pas grondstoffen en uitstoot na een aantal keer hergebruik. Het is dus belangrijk dat hij vaak wordt teruggebracht en hergebruikt. Hiervoor moet de verpakking gemakkelijk te retourneren zijn door de consument en is samenwerking met je vervoerder belangrijk.

Wat is een goede circulaire verpakking?
Een goede circulaire verpakking …

  • informeert de consument over de recyclingmethoden en de duurzaamheid van het materiaal;
  • bestaat uit gerecycled of bio-based materiaal dat binnen de technische en financiële kaders past;
  • heeft een goede balans in productbescherming en over-verpakken;
  • is zo klein mogelijk terwijl hij nog steeds binnen logistieke processen past;
  • kan worden hergebruikt in de mate die nodig is om grondstoffen te besparen;
  • wordt door de consument geaccepteerd en gebruikt op de manier waarvoor hij bedoeld is;
  • wordt over de gehele levensduur hergebruikt op een manier die geen extra energie en grondstoffen vereist.