Eindhoven University of Technology, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en UMC Utrecht intensiveren de samenwerking en vormen een nieuwe kennisalliantie. Ze investeren de komende acht jaar honderd miljoen euro in gezamenlijke onderzoeks- en onderwijsprojecten om mondiale vraagstukken op te lossen. De instellingen bundelen hun complementaire expertises ten behoeve van oplossingen voor de problemen op gebied van gezondheid, voedsel, energie en duurzaamheid. De nieuwe kennisalliantie wordt vandaag officieel gelanceerd in aanwezigheid van onderwijsminister Ingrid van Engelshoven.

Preventive Health en Circular Society

Het motto van de samenwerking is ‘Challenging future generations’. De uitdagingen waarmee toekomstige generaties te maken krijgen zijn groot, maar de mogelijkheden om die aan te gaan ook: deze vier instellingen vullen elkaar perfect aan. De focus in de samenwerking ligt op de maatschappelijke uitdagingen op het gebied van gezondheid, energie, voedsel en duurzaamheid. Een eerste rode draad in de samenwerking is Preventive Health. Door middel van o.a. artificial intelligence en basaal onderzoek (b.v. met organoïden) worden betere technieken voor vroegdetectie ontwikkeld en wordt het mogelijk medicijnen die voor elke individuele patiënt op maat zijn voor te schrijven. Dit in combinatie met het verbeteren van levensstijl, stelt mensen in staat langer gezond te leven en ontlast het zorgsysteem. TU/e, WUR, UU en UMC Utrecht hebben samen de benodigde data, techniek, kennis en faciliteiten om dit te realiseren.

Een tweede rode lijn in de samenwerking is Circular Society. De overgang naar een duurzame samenleving is een van de topprioriteiten van de Europese commissie. In 2030 moet een reductie van 50% van onze CO2 uitstoot gerealiseerd zijn. De partners werken al langer samen op het gebied van solar fuels en het modelleren van klimaatverandering. Binnen dit nieuwe initiatief worden nieuwe methoden ontwikkeld om de impact op het milieu te verminderen en om de  schadelijke effecten van klimaatverandering en vervuiling op de gezondheid te beperken.

Interdisciplinair samenwerken

In lijn met het motto van de kennisalliantie is aan jonge toponderzoekers gevraagd initiatief te nemen. De vertegenwoordigers van de vier ‘Young Academies’ van de instellingen hebben hierbij samen opgetrokken. Ze pleiten ervoor dat out of the box gedacht wordt en de instellingen risico’s durven nemen. Dat leidt al tot ‘unusual collaborations’: onverwachte samenwerking ver over de grenzen van vakgebieden heen, gedreven door de nieuwsgierigheid van de onderzoekers, die tot evenzeer onverwachte resultaten kan leiden.

Grote keuzemogelijkheden voor studenten en nieuwe onderwijsvormen

De instellingen gaan het mogelijk maken om zonder financiële of administratieve drempels bij een partnerinstelling onderzoek te doen of cursussen te volgen. Medewerkers kunnen gebruik gaan maken van elkaars labs en onderzoeksapparatuur, en er komen meer dubbelaanstellingen. Voor studenten wordt het heel overzichtelijk en gemakkelijk om vakken te volgen bij een partnerinstelling. Vanaf mei 2021 kunnen studenten zich via een nieuw ontwikkeld platform inschrijven. De kennisalliantie zet ook in op nieuwe onderwijsvormen. Een voorbeeld zijn interdisciplinaire projectgroepen, waarbij door studenten van verschillende instellingen gewerkt wordt aan concrete vraagstukken (het zogeheten ‘challenge based learning’). Ze adviseren bijvoorbeeld het Ministerie van Defensie over een nieuw concept voor de voedselvoorziening van militairen tijdens missies en operaties.

100 miljoen investeren

Het minimale budget dat de vier instellingen over de komende acht jaar voor ogen hebben is 100 miljoen. Ze investeren samen 50 miljoen, en rekenen op een verdubbeling van die middelen door samenwerking met externe partners in bedrijfsleven en maatschappij en het aantrekken van externe fondsen.

Voortbouwen op ervaring

In het verleden wisten de vier instellingen elkaar al op tal van onderzoeksgebieden te vinden. Dit leidde onder meer tot de succesvolle gezamenlijke masteropleidingen regenerative medicine en medical imaging. Daarnaast loopt er een reeks gezamenlijke onderzoeksprojecten, onder meer op het gebied van regeneratieve geneeskunde (bijvoorbeeld naar een gel voor hartherstel), het Netherlands Center for One Health, het digital food printing initiative en energieopslag in poreuze materialen. Deze nieuwe kennisalliantie bouwt voort op deze successen.

Over de partners

De vier kennisorganisaties verbinden kennis die impact creëert op gebied van life sciences, artificial intelligence for health, onderwijs en gezondheid. TU/e excelleert op het terrein van hightech, artificial intelligence en samenwerking met de industrie. WUR is wereldtop op het gebied van Life Sciences, agrofood, natuur en duurzaamheid. Universiteit Utrecht is een brede universiteit met een ijzersterke reputatie op interdisciplinair onderzoek rond onder meer duurzaamheid en onderwijsinnovatie, inclusief een voor Nederland unieke faculteit diergeneeskunde. UMC Utrecht is een toonaangevend academisch medisch centrum, waar topklinisch, basaal én translationeel onderzoek wordt gedaan én toegepast.

Reactie Robert-Jan Smits, voorzitter Eindhoven University of Technology
“Samenwerking tussen academische instellingen is meer dan ooit noodzakelijk om te komen tot oplossingen voor de grote maatschappelijke uitdagingen waar Nederland en Europa voor staan. Deze alliantie heeft een fantastische kwaliteit en complementariteit en daarmee uitstekende kaarten om oplossingen aan te dragen en hiermee echt impact te maken. Ik heb hier grote verwachtingen van.”

Reactie Arthur Mol, Rector Magnificus Wageningen University en vicevoorzitter Raad van Bestuur Wageningen University & Research
“Wageningen is een wereldspeler als het gaat om kennis van gezonde voeding en leefomgeving. Er valt nog een wereld te winnen met onderzoek waarbij onze wetenschappers samenwerken met collega’s van andere disciplines en universiteiten. Dat doen we in deze kennisalliantie. We brengen jonge wetenschappers van vier topinstellingen bij elkaar en zorgen dat studenten makkelijker vakken buiten hun universiteit kunnen volgen. Zo kom je tot grensverleggende onderzoeksresultaten en meer onderwijsflexibiliteit.”

Reactie Henk Kummeling, Rector Magnificus Universiteit Utrecht
“De hoeveelheid talent en aanvullende expertise die we samen hebben is uniek, en dat binnen een straal van 50 kilometer in het hart van Nederland. Die gaan we beter verbinden. Zo creëren we een heel schitterend ecosysteem voor vernieuwend onderwijs met nog meer mogelijkheden voor studenten én voor grensverleggend onderzoek in belangrijke maatschappelijke thema’s. Dat is wat de samenleving van ons vraagt. Dat is wat wij willen bieden, met bestuurlijk commitment en ruimte voor jong talent.”

Reactie Arno Hoes, decaan en vicevoorzitter Raad van Bestuur UMC Utrecht
“Wij hebben samen iets bijzonders in handen. Deze combinatie van kennis, expertise en disciplines is nog niet eerder samengebracht. Wij zijn in staat verschil in het leven van mensen te maken. Wij willen en kunnen door onze interdisciplinaire aanpak grote maatschappelijke problemen oplossen.”

Reactie minister Ingrid van Engelshoven
Minister Van Engelshoven toonde zich tijdens de bijeenkomst zeer positief over de nieuwe alliantie. “Het is heel goed dat deze vier instellingen zo nauw samenwerken. In onverwachte samenwerking over disciplines en instellingen heen schuilt ook zeker de kans op onverwachte resultaten. Mooi om te zien dat universiteiten echt de slag maken van concurrentie naar samenwerking.”