“We leven in een bijzondere tijd. De druk die de mens uitoefent op de aarde, is ongekend groot en neemt vooralsnog alleen maar toe. Het besef dat er iets moet veranderen, is groot en neemt gelukkig ook toe. Hoe die verandering vorm moet krijgen en vooral wie daarin voorop moet lopen, is voor velen echter nog een vraag. De échte maatschappelijke verandering moet en kan er alleen komen als die door ondernemers en vanuit bedrijven wordt gedragen.”

Klimaatverandering

“Overheden zetten kaders, niet-gouvernementele organisaties geven richting, consumenten maken – soms – keuzes, maar het verschil wordt gemaakt door ondernemers en bedrijven. Vanuit die overtuiging ben ik sinds 2004 bewust aan het werk met het ontwikkelen van verantwoorde proposities, die tévens commercieel succesvol zijn. Want hoe leuk en goed het ontwikkelen van een maatschappelijk verantwoorde bedrijfsvoering ook is, zonder commercieel succes overleeft geen enkele organisatie.”

Dat stelt Roel Wensing, algemeen directeur van dierentuin Apenheul, in het voorwoord van ‘Ontmoet de Xceptionals – De transitie naar de overtreffende trap in klantvriendelijkheid’ van Gerrit Piksen. Deze senior researchconsultant van marktonderzoeksbureau MarketResponse benadrukt in zijn gewaardeerde boek dat het zaak is om je niet alleen te focussen op de optimalisatie van de customer experience, maar bovendien meer en meer op de verbetering van de sustainable experience.

Sustainable experience

Het besef dat duurzaamheid meer is dan een marketingtruc – anders is immers sprake van greenwashing – leeft steeds meer in het bedrijfsleven. Want ‘s werelds grootste ondernemingen erkennen in hun verslaglegging de klimaatverandering in toenemende mate als een financieel risico. De diepgang en de kwaliteit van de informatie over de klimaatgerelateerde risico’s in de rapportages kan overigens aanzienlijk worden verbeterd. Vooral bedrijven in Frankrijk, Japan en de Verenigde Staten van Amerika geven inzicht in de financiële risico’s die zij als gevolg van de klimaatverandering lopen.

Dit kun je opmaken uit het onderzoeksrapport ‘Towards net zero – How the world’s largest companies report on climate risk and net zero transition’ van accountants- en adviesorganisatie KPMG. Dit rapport is gebaseerd op een analyse van de mate waarin de 250 grootste organisaties mondiaal in hun verslaglegging aandacht besteden aan de financiële risico’s van de klimaatverandering. Bijna 60 procent van de grootste ondernemingen in de wereld geeft op dit moment inzicht in die financiële risico’s. Dit geldt overigens voor minder dan de helft van de grote Duitse en Chinese bedrijven.

Financiële risico’s

Qua sectoren voert de olie- en gasindustrie de ranglijst aan. Ruim 80 procent van de bedrijven in die sector rapporteert over de klimaatgerelateerde financiële risico’s, gevolgd door de detailhandel (70%), de technologie, media en telecommunicatie (60%) en de financiële dienstverlening (57%). De wijze waarop de organisaties dat doen, verschilt aanzienlijk. Iets meer dan 30 procent kent een paragraaf over de risico’s die gerelateerd zijn aan het klimaat in het primaire financiële verslag of publiceert een afzonderlijk klimaatrisicorapport. Iets meer dan 20 procent geeft een scenarioanalyse van de klimaatrisico’s conform de aanbevelingen van de Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD).

“Hoewel de verslaglegging over de klimaatgerelateerde financiële risico’s die de ondernemingen lopen aanzienlijk beter moet, zie ik wel een lichtpunt”, zegt Wim Bartels, partner corporate reporting bij KPMG en lid van de TCFD. “De zakelijke informatieverschaffing over dergelijke financiële risico’s zoals we die momenteel kennen, bestond vijf jaar geleden slechts in beperkte mate. Toen rapporteerde zo’n 80 procent van de bedrijven in de wereld over zijn CO2-uitstoot. Maar geen enkele onderneming erkende dat de klimaatverandering een financieel risico voor de organisatie vormde. Destijds was de visie die in de verslaggeving werd gepresenteerd veelal van binnen naar buiten, in plaats van een zienswijze van buiten naar binnen. Bedrijven maakten de impact van de organisatie op de klimaatverandering bekend, maar niet de impact van de klimaatverandering op de organisatie.”

Flinke stappen vooruit

“Sindsdien is er een grote verandering opgetreden. Tegenwoordig loopt een bedrijf dat niet erkent dat de klimaatverandering het resultaat kan beïnvloeden grote risico’s. Stakeholders beschouwen zo’n gebrek als een ernstige omissie in de verslaggeving. Het is al met al dus heel bemoedigend dat in een relatief kort tijdsbestek meer dan de helft van de grootste ondernemingen mondiaal de financiële risico’s tegenwoordig publiekelijk erkent. En bijna de helft van de organisaties heeft het bestuur verantwoordelijk gesteld voor het inzichtelijk maken van de risico’s en het risicobeheer. Toch zijn de stappen die gezet zijn niet overal gelijk en zijn er grote verschillen in de kwaliteit van de verslaglegging tussen landen en sectoren.”

“Uit ons onderzoek blijkt dat bijna 20 procent van de 250 grootste ondernemingen in de wereld de doelstelling heeft geformuleerd om net zero te realiseren – het niet langer uitstoten van broeikasgassen. Duitse bedrijven lopen hierin voorop, want ruim 75 procent heeft een net zero-doelstelling geformuleerd, gevolgd door Franse organisaties (44%) en Japanse ondernemingen (25%). In de industriesectoren komt de nuldoelstelling het meeste voor bij grote bedrijven in de technologie, media en telecommunicatie (30%) en de automotive (29%). Het is goed te constateren dat steeds meer grote ondernemingen zo’n doelstelling kennen.”

Geen CO2-uitstoot

“Toch moet hier wel een kanttekening bij geplaatst worden. Ondernemingen kunnen nu een nuldoelstelling formuleren en vervolgens hun bedrijfsvoering normaal voortzetten in de veronderstelling dat er over 30 jaar technologie is om alle emissies op te vangen en op te slaan. Op deze manier stopt de opwarming van de aarde echter niet. Bedrijven die de transitie naar een uitstoot van netto nul serieus nemen, moeten strategieën voor decarbonisatie ontwikkelen en implementeren. Dat zijn strategieën die de CO2-uitstoot direct verminderen en er ook voor zorgen dat dit op een duurzame manier gebeurt totdat het uiteindelijke doel van net zero is bereikt.”

Tekst: Ruud Moors. Dit artikel is eerder gepubliceerd op de website van Customer Talk