De vormgeving en prijs per ton CO2 die het kabinet op Prinsjesdag heeft gepresenteerd in de Wet CO2-heffing industrie zorgt er niet voor dat de vervuiler betaalt. De meest vervuilende bedrijven hoeven de komende jaren grotendeels niet te betalen door vrijstellingen, uitzonderingen en een door de coronacrisis te voorzichtige invoering van de CO2-heffing. Het uitstel van een effectieve en eenvoudige CO2-heffing is dan ook een gemiste kans om de transitie naar een nieuwe economie te versnellen.

Maria van der Heijden, directeur-bestuurder van MVO Nederland: ”Als de CO2-heffing op deze manier wordt ingevoerd, behalen we de noodzakelijke CO2-reductie niet. Terwijl van Siberië tot Californië hoge temperaturen en droogte leiden tot ongekende bosbranden en in Nederland steeds extremer weer leidt tot uitdagingen in de landbouw, kiest dit kabinet voor een boterzachte aanpak richting de zwaarste vervuilers.”

Het tarief per ton CO2-uitstoot is volgens de Wet CO2-heffing industrie, die op Prinsjesdag is gepresenteerd, vanaf 1 januari 2021 30 euro per ton. Dit terwijl koplopers in het netwerk van MVO Nederland nu al rekenen met bedragen van 30 tot 110 euro per ton. Daar komt bij dat de nationale CO2-heffing wordt verrekend met de prijs van het Europese emissiehandelsysteem (EU ETS), die op het moment schommelt tussen de 25 en 30 euro per ton CO2. Daardoor ligt de eigenlijke nationale heffing per ton CO2 een stuk lager.

Maria van der Heijden: “Er wordt bij lange na niet gewerkt met de echte prijs, waarin de externe effecten op mens, leefomgeving en maatschappij zijn meegenomen. Het principe ‘de vervuiler betaalt’ wordt eigenlijk helemaal niet toegepast. Deze overheid kiest dan ook niet voor duurzame ondernemers, maar voor ondernemers in de oude economie.”

MVO Nederland heeft zich tijdens de Klimaatakkoordonderhandelingen vanaf de start hard gemaakt voor het toepassen van het principe ‘de vervuiler betaalt’. Het Klimaatakkoord kreeg van ons bij de lancering een zes min, mede vanwege de scheve verdeling van lasten en lusten.

Van der Heijden: “Dit is echt een gemiste kans om Nederland als innovatieve koploper te positioneren. Het wordt tijd voor een overheid met lef. In dat kader biedt de stapsgewijze, jaarlijkse verhoging van de CO2-heffing tot 2030 enige hoop.”