Oxfam Novib onderschrijft de uitkomsten van de evaluatie van alle Nederlandse IMVO-convenanten door het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) in opdracht van Buitenlandse Zaken. 

Belangrijkste conclusie: de vooruitgang van bedrijven binnen IMVO convenanten is onvoldoende en de effecten voor mens en milieu verwaarloosbaar. Om meer impact te bereiken op het gebied van IMVO (Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) bij bedrijven bepleit het KIT voor wetgeving op basis van de OESO Richtlijnen en de VN-Guiding Principles.

Peter Ras, woordvoerder Oxfam Novib: “Vrijwillige maatregelen blijken niet genoeg. In deze slakkengang bereiken we pas volgende eeuw het moment dat alle bedrijven doen wat VN en OESO nu al tien jaar van hen verwachten. Bedrijven moeten veel meer doen om mensenrechtenschendingen en milieuschade te voorkomen en aan te pakken. Daarom is nu IMVO-wetgeving noodzakelijk.”

1,6% van de bijna 500 bedrijven in de risicosectoren neemt nu deel aan de convenanten. Die deelnemende bedrijven boeken, weliswaar langzaam en op papier, voortgang op het doen van ‘gepaste zorgvuldigheid’ voor mensenrechten en milieu bij het zakendoen. Benadeelde partijen en personen merken echter nog weinig tot niets hiervan.

In april 2020 stuurde minister Kaag verschillende onderzoeken naar de Tweede Kamer. Een van de onderzoeken betrof de monitoring van het percentage grote bedrijven dat de OESO-richtlijnen onderschrijft. Dit percentage is gestegen naar een teleurstellende  35% in 2019. De doelstelling van grote bedrijven is 90% in 2023. Oxfam Novib roept op, in navolging van het KIT, voor de invoering van hardere maatregelen: een wet die alle bedrijven verplicht om IMVO-beleid uit te voeren. Eind juni 2020 riepen zo’n 50 bedrijven, waaronder IKEA, Nestle en ASN Bank, minister Kaag op om in Nederland zo’n wet in te voeren.

De evaluatie van het KIT benoemt eveneens een belangrijke weeffout: de Nederlandse regering heeft onvoldoende eisen gesteld aan de kwaliteit van de convenanten.

De afgelopen jaren ondertekende Oxfam Novib drie convenanten: het inmiddels afgelopen bankenconvenant, het verzekeringsconvenant en het pensioenconvenant.  Het KIT oordeelt nu dat de convenanten zorgen voor meer kennis en begrip bij bedrijven voor mensenrechten en milieu, maar dat de convenanten nog niets opleveren voor de slachtoffers van mensenrechtenschendingen en milieuschade.