Supermarktketen Lidl is de grootste stijger op de supermarktenranglijst van Oxfam Novib, waarin supermarkten jaarlijks worden beoordeeld op hun mensenrechtenbeleid. Opnieuw scoren alle 5 beoordeelde Nederlandse supermarkten een dikke onvoldoende, met PLUS als grote achterblijver.
Oxfam Novib legt Albert Heijn, Aldi, Jumbo, Lidl en PLUS sinds 2018 ieder jaar langs de meetlat. Wat doen ze om uitbuiting van arbeiders, kleine boeren en vrouwen in hun productieketens te voorkomen?
Niet genoeg, blijkt opnieuw. Prijsvechter Lidl staat nu bovenaan door de publicatie van nieuw mensenrechtenbeleid en laat daarmee de grootste supermarkten in Nederland, Albert Heijn en Jumbo, achter zich. PLUS bungelt met een magere 9 procent onderaan. Toch lukt het geen van de supermarkten om zelfs een magere voldoende te scoren.
‘Supermarkten moeten verantwoordelijkheid dragen’
Dat moet anders. Charlotte Vollaard, mensenrechtenexpert bij Oxfam Novib: ‘Supermarkten hebben een verantwoordelijkheid voor de mensen in ontwikkelingslanden die de producten voor onze schappen produceren. Alleen als zij die verantwoordelijkheid serieus nemen, kunnen de arbeiders op fruitplantages in Brazilië en theeplukkers in India een leefbaar loon verdienen.’
Lidl stijgt…
Lidl verdient zijn eerste plek door het aannemen van een nieuw mensenrechtenbeleid. Dat volgde op maanden van campagnevoeren en overleg met Oxfam in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Ook gaat het bedrijf jaarlijks 3 mensenrechtenonderzoeken doen naar productieketens in de productielanden en zal het een lijst van directe leveranciers publiceren. Het beleid van Lidl gaat verder dan dat van Albert Heijn en Jumbo, die in 2019 nieuw mensenrechtenbeleid introduceerden na onze campagne.
…PLUS daalt
PLUS, hoewel al vijf jaar op een rij uitgeroepen tot ‘Meest verantwoorde supermarkt van Nederland’, raakt steeds verder achterop. Hun beleid om zoveel mogelijk Fairtrade producten aan te bieden is een goede eerste stap, maar PLUS moet ook verantwoordelijkheid nemen door zelf transparant te zijn en mensenrechtenonderzoek te doen binnen hun toeleveringsketens.
Hoe doen de andere supermarkten het?
Discounter Aldi heeft gepubliceerd waar de grootste mensenrechtenrisico’s liggen en gaat 3 mensenrechtenonderzoeken per jaar uitvoeren. Jumbo passeert Albert Heijn op de ranglijst door onder andere in haar toeleveringsketens aan te geven waar mensenrechten gevaar lopen. Albert Heijn stond niet helemaal stil en publiceert als eerste Nederlandse supermarkt hoeveel vrouwen verdienen ten opzichte van mannen bij het bedrijf.
Waarom deze supermarktranglijst?
Supermarkten vechten om jou als klant. Door de prijzen van hun producten te verlagen, hopen ze dat jij er je boodschappen komt doen. Natuurlijk moeten die producten wel gemaakt en betaald worden. De makers van ons eten betalen vaak de prijs.
Met de wereldwijde Behind the Barcodes-campagne strijdt Oxfam Novib voor uitbuitingsvrije boodschappen. Dat doen we onder meer met onze supermarktranglijst, waarmee we supermarkten langs de mensenrechtenmeetlat leggen. Met deze ranglijst moedigen we supermarkten aan elkaar niet op prijs te beconcurreren, maar juist op eerlijke boodschappen. Meer over de jaarlijkse ranglijst lees je hier.