De tijd en energie die wordt gestoken in het vaststellen van de inhoud van een gedragscode, is alleen nuttig als dit een continu proces op gang brengt van reflectie op centrale normen en waarden, aldus Nijhof. Omdat implementatie en onderhoud van zo’n code lastig zijn, blijven veel organisaties daar echter steken. Jammer van het eerder getoonde enthousiasme; het doel van een verantwoordelijke organisatie wordt niet bereikt.
Het door Nijhof ontwikkelde meetinstrument bestaat uit indicatoren, geordend op basis van zes processen. Het unieke van het instrument is dat het een dynamische insteek heeft. Processen zoals ‘reflecteren’, ‘monitoren’ en ‘identificeren van barrières’ zorgen ervoor dat verantwoordelijkheidsbesef en verantwoord handelen stap voor stap toenemen. Het meetinstrument houdt organisaties een spiegel voor: in hoeverre is de gedragscode nu echt geïntegreerd in de bedrijfsvoering? Zo is een momentopname mogelijk, en ook een plan van aanpak met prioriteitstelling.
Het instrument is inmiddels getest bij vier organisaties: de Koninklijke/Shell groep, Siemens Nederland, de gemeente Amsterdam en SBI Training & Advies. De deelnemers raken geïnspireerd door de discussies, en krijgen organisationele verbeteringen snel helder voor de geest. Natuurlijk is de motivatie om de code te implementeren groter naarmate het primaire proces van de organisatie in gevaar komt. Het is dan ook goed de code ‘levend’ te maken, door discutabele handelingen te identificeren, en ook door de code beeldend te brengen: ga er niet op voorhand vanuit dat de medewerkers de code gaan lézen. Het begint allemaal met heldere communicatie over de redenen achter het opstellen en invoeren van de code.
Het project Inclusive Innovation wordt gefinancierd door de Europese Commissie, de Koninklijke/Shell groep, Gemeente Amsterdam, SBI Training & Advies, Océ en Q-consult. Projectleider André Nijhof is verbonden aan de faculteit Bedrijf, Bestuur en Technologie van de Universiteit Twente, en heeft nauw samengewerkt met collegae prof.dr.ir. Olaf Fisscher en ir. Albertus Laan.
Noot voor de pers
Er zijn brochures over het meetinstrument beschikbaar, als zelfevaluatiemethodiek en ook als instrument in externe evaluatie door een onafhankelijke partij. Deze brochures kunt u opvragen bij:
André Nijhof, Universiteit Twente, faculteit BBT, Postbus 217, 7500 AE
Enschede, tel. 06-26372633, e-mail: a.h.j.nijhof@sms.utwente.nl
Contactpersoon voor de pers: ir. Wiebe van der Veen, tel (053) 4894244,
e-mail w.r.vanderveen@utwente.nl