Spelregels voor internationale bedrijven
De ondertekenende organisaties zijn het niet eens met de regering dat ‘zelfregulering van ondernemingen de beste waarborg biedt dat normen daadwerkelijk worden nageleefd’. Internationaal erkende normen, als vrijheid van vakbondsvorming, zijn veelal niet in gedragscodes van bedrijven opgenomen. Met de uitvoering van vrijwillige codes is het nog droeviger gesteld. Opvallend is dat de Notitie Mensenrechten het VN Global Compact voor verantwoord ondernemen – bestaande uit negen normen die bedrijven kunnen ondertekenen – aanprijst, terwijl minister Herfkens het onlangs een ’tandeloos PR-instrument voor bedrijven’ noemde.
De campagne wereldburgers.nl wil dat Nederland zich internationaal inzet om de Fundamentele Mensenrechten Principes voor Ondernemingen, opgesteld door de VN Mensenrechtencommissie, juridisch bindend te maken. Deze omvatten ook arbeidsrechten en milieu- en consumentenbescherming, plus bepalingen over de uitvoering zoals klachtrecht van werknemers en verplichte rapportage door staten en bedrijven. De Nederlandse regering zou bedrijven nu al moeten verplichten tot openbare rapportage over hun activiteiten in het buitenland.
Kastendiscriminatie
Tijdens de Wereld Racisme Conferentie in Durban trok de discriminatie van de 250 miljoen kastelozen (160 miljoen in India) sterk de aandacht. Kastendiscriminatie hangt nauw samen met andere schendingen van mensenrechten zoals geweld tegen vrouwen, kinderarbeid en extreem lage lonen. Het onderwerp verdween uit het slotdocument, ondanks een positieve opstelling van Nederland, het Europees Parlement en (later) de Europese Commissie. Kastendiscriminatie ontbreekt echter in de Notitie Mensenrechten die op 13 december in de Tweede Kamer wordt besproken, hoewel bestrijding van racisme wel een speerpunt van Nederlands beleid is. De ondertekenende organisaties pleiten er in hun brief voor kastendiscriminatie tot speerpunt van het ontwikkelings- en
mensenrechtenbeleid te maken en vragen de Nederlandse regering om een beleidsnotitie. Kastendiscriminatie komt niet alleen in India maar in heel Zuid Azië en ook in een aantal Afrikaanse landen voor.