Wie 24 juni rond een uur of vijf het Aegonplein passeerde zag zo’n dertig CEO’s op de fiets voorbij racen. Een rondje om het plein scoorde rondetijden die niet pasten bij de temperatuur (+30 ◦C) en al zeker niet bij het gebrek aan sportoutfit. Dat kan maar één ding betekenen, elektrische ondersteuning op de fietsen aangeboden door PON. De fietstocht was de afsluiting van een enerverende bijeenkomst van bestuurders, Amsterdams daadkrachtigste wethouder Sharon Dijksma, 18 jongeren en de stuurgroep Anders Reizen.

Laurentien van Oranje, zorgde als moderator voor verscherping van de dialoog en het formuleren van concrete acties. Zij vroeg Sharon Dijksma naar de overwegingen die leidden tot haar ambitie: Een zero emissie logistiek in Amsterdam in 2030. Dijksma verwees naar een aantal revolutionaire punten uit het bestaande Amsterdamse coalitieakkoord waarbij schone lucht een belangrijke focus heeft (negen plekken in de stad voldoen niet aan de Europese normen en WHO norm). Om de afspraken van greendeal 6 te halen moet al in 2025 het zakelijke verkeer schoon zijn. Daarom gaat volgend jaar de milieuzone in werking die dieselauto’s ouder dan 15 jaar buiten de stad houdt. ‘Ons dilemma is dat we weten hoe we verder willen dus proberen we vooruit te lopen, maar het moet haalbaar en betaalbaar blijven. Ik gooi graag een steen in de vijver om dingen te bereiken, en tegelijkertijd mag het geen elitair verhaal worden, het moet voor iedereen haalbaar zijn, want gezonde lucht willen we allemaal.’

Om te voldoen aan de gezondheidsnormen van de WHO wil Amsterdam in 2030 een zero emissie stadslogistiek. En om de overgang naar elektrisch vervoer betaalbaar te maken wil de wethouder de volgende maatregelen doorvoeren:
1. In gesprek met fabrikanten om aantrekkelijke geprijsde gezinsauto’s aan te bieden
2. Een tweedehands EV-markt stimuleren om toegankelijkheid te vergroten
3. Deelmobiliteit bevorderen (stimuleren gebruik in plaats van bezit met MaaS initiatieven (Mobility as a Service)

In gesprek met de bestuurders ging het over bereikbaarheid voor logistiek, en de medewerkers, over de methodiek om de verbeteringen in luchtkwaliteit te monitoren en over praktische haalbaarheid. In 2025 moet al het zakelijke verkeer in Amsterdam al schoon zijn hoe realistisch is dat? Dijksma gaf aan dat je nu moet zeggen waar je naartoe wilt, over 5 jaar is het te laat. De verwachting is dat steeds meer partners komen die ook hun ambities kenbaar maken. Samen optrekken maakt de benodigde schaalsprong mogelijk.

Op de vraag wat er nodig is als bedrijven de verantwoordelijkheid nemen de mobiliteit van hun werknemers te verduurzamen, kwam ook het verdelingsvraagstuk aan de orde. Wie neemt de kosten op zich? Bruggen slaan in de belangen werd eveneens in de discussie genoemd. Daarop volgde een concreet voorstel om een deep-dive te doen met een groep van bedrijven en de gemeente om samen op te trekken in het realiseren van de ambities. Daarbij kunnen ook andere steden en werkgevers buiten de regio aansluiten. De ambitie staat centraal, maar er zijn maatoplossingen nodig, was de conclusie.

Daadkrachtige Jongeren

De groep 18 jonge versnellers die in de afgelopen maanden hard werkte aan ideeën om het programma Anders Reizen te versnellen, presenteerde met een enthousiast verhaal hun voorstellen richting de bestuurders. Veerle Ravensbergen (VodafoneZiggo) trakteerde de aanwezigen namens het team op een vooruitblik waar het netwerk over een jaar staat. Dan is er wat de jonge versnellers betreft nog steeds een actieve community, een vernieuwde website en een tool waarmee een bedrijf snel inzicht krijgt waar het staat in duurzame mobiliteit en welke maatregelen uit het koplopersbeleid het beste bij hen past. Een ander belangrijk advies is de introductie van het mobiliteitsgesprek in de HR-cyclus, want belangrijke momenten in het leven van een medewerker, denk aan verhuizing en gezinsuitbreiding, zijn bepalend voor de mobiliteitsbehoefte. Die mobiliteitsbehoefte kan dus gedurende zijn loopbaan veranderen. Om al deze plannen daadwerkelijk uit te voeren moet de jonge versneller-community doorgaan en zelfs uitbreiden. Zij riepen daarom de CEO’s op om een jonge versneller binnen hun organisatie aan te wijzen en deze voor 4 uur per week beschikbaar te stellen voor de projecten van Anders Reizen.

Autovrij

Het positivisme die de jonge versnellers brachten, hield Cor Brockhoven (Enexis) vast toen hij het plan ‘Wanneer neem jij autovrij?’ presenteerde. Een beweging die Enexis in 2017 is gestart om medewerkers te verleiden zichzelf een autovrije dag te gunnen en andere vormen van vervoer uit te proberen of helemaal geen kilometers af te leggen door een dagje thuis te werken. Het leverde een flinke CO2-besparing op en 12% van de medewerkers paste structureel zijn reisgedrag aan. Verleiding en creativiteit staan centraal in de aanpak. Enexis zoekt partners om deze aanpak op te schalen naar een grootschalige publiekscampagne.

Verplichten of verleiden?

Aanpassing van het reisgedrag vraagt om het doorbreken van patronen en dat, weten de leden van Anders Reizen, is een van de lastigste dingen om voor elkaar te krijgen. Daarbij staat regelmatig de vraag centraal moeten we verplichten met regelgeving of verleiden met positieve prikkels?

Aan de hand van twee stellingen werd dit dilemma verkend:
1. ‘Spits mijden: later naar kantoor of eerder naar huis past niet in onze cultuur’
2. ‘Alleen met verplichte maatregelen bereik je gedragsverandering’

Het leverde eerlijke reacties op van leden die al flexibele werktijden hebben ingevoerd, maar merken dat de dagelijkse praktijk toch weerbarstiger is. Ook werd gesteld dat de discussie breder moet, hoe maatregelen passen buiten de verantwoordelijkheden voor je werk, want ook privé zijn er belangen waar rekening mee gehouden moet worden.

Nieuwe vragen nestelden zich in het hoofd van de directieleden. PON bood tot slot een oplossing die de complexiteit weer reduceerde; een ritje op de elektrische fiets. Al fietsend bedachten de leden dat er overal een oplossing voor is.