Volgens mij zijn ze niet lui of arrogant. Het is vooral onwetendheid en angst voor het onbekende. Daarbij vraag ik me af waarom het commerciële belang voorop dient te staan. Kan dit tegenwoordig niet samengaan met maatschappelijk verantwoord ondernemen ? Een groter inlevingsvermogen van bedrijven in de allochtone doelgroep kan naar mijn mening in grote mate bijdragen aan integratie. Maar liefst 80 procent van de Nederlandse bedrijven heeft nog steeds geen allochtonen in dienst. Ondanks de krappe arbeidsmarkt lukt het ‘witte’ bedrijven nog steeds niet de grote talentenreserve onder allochtonen te benutten. In 2002 lanceert de overheid een publiekscampagne die zal moeten leiden tot een evenwichtige beeldvorming rondom etnische minderheden en integratie. In zijn spraakmakende artikel ‘Het multiculturele drama’ stelt Paul Scheffer dat deze overheid zich jarenlang gelaten heeft opgesteld en haar ogen heeft gesloten voor de beperkte participatie van allochtonen op alle mogelijke terreinen in de Nederlandse samenleving.
Ik juich het initiatief van de overheid van harte toe, maar denk dat het alleen kan slagen als elke Nederlander, zowel allochtonen als autochtonen, zijn verantwoordelijkheid neemt. Een open en eerlijk publieksdebat kan enerzijds leiden tot een juiste beeldvorming en anderzijds recht doen aan de veelbetekenende en kleurrijke kansen in onze multiculturele samenleving. Echter, alleen als iedere Nederlander zijn ogen opent voor de vele kleuren, gewoonten en problemen in onze samenleving. Wat weet de gemiddelde Nederlander eigenlijk van de gevoelens van zijn Turkse buurman? Is het niet zo dat Marokkaanse jongeren diep in hun hart ook graagvan hun negatieve imago af willen, maar dat ze steeds tegen vooroordelen aanlopen en zich daar dan ook naar gaan gedragen? Hoe kunnen Nederlanders het samen leven vergemakkelijken? En moeten allochtonen begrip op moeten brengen voor álle Nederlandse normen en waarden?
Albert Heijn in Amsterdam-West is zeer betrokken bij zijn ‘gekleurde’ buurt. Met de grote allochtone achterban en de hoge criminaliteit was het voor Albert Heijn relevant een relatie op te bouwen met de Marokkaanse jongeren en het bedrijf heeft dan ook verschillende welzijnsprojecten in de buurt uitgezet. En dat blijkt te werken. Klanten kunnen weer rustig boodschappen doen en negen van de tien caissières dragen een hoofddoekje.
Telecombedrijf Ben is een van de weinige bedrijven die de allochtone doelgroep op een optimale wijze insluiten in de pr- en marketingstrategie. In de reclame-uitingen voelt geen enkele Nederlander zich buitengesloten. Elk kleurtje komt aan bod.
Toch is het jammer dat voor deze bedrijven nog steeds het commerciële belang op de eerste plaats staat. Wanneer bedrijven een gekleurde bril opzetten, zal dit ongetwijfeld leiden tot hogere verkoopcijfers en wellicht een groter aandeel getalenteerde allochtone werknemers op de werkvloer. Maar doen zij dan voldoende? Is het niet de taak van het bedrijfsleven meer vanuit het nut van de ‘gekleurde’ samenleving te opereren? Ik meen dat ook het Nederlandse bedrijfsleven zich de komende jaren actiever zal moeten richten op de allochtone bevolking. Interculturele communicatie van bedrijven: een commerciële noodzaak, maar vooral een maatschappelijk nut.
Femke van Berne
Femke van Berne is adviseur beleidscommunicatie bij Winkelman & van Hessen.