Elke dag stap ik mijn bed uit met zin. Zin om een bijdrage te leveren aan een betere wereld. Zin om samen met anderen de uitdagingen van morgen op te lossen. Door te ondernemen, te leren, fouten te maken, weer op te staan en door te gaan. Alleen: niet elk mens is gelijk. Het vraagt tijd en aandacht om uit te vinden wat een ander interesseert. En waar hij of zij behoefte aan heeft. Als ik kijk naar bedrijven zijn deze tijd en aandacht er vaak niet. De oplossing is er: ze hebben behoefte aan agapè. Ja, echt. Agapè. Ik zal uitleggen waarom. 

Wat is AGAPÈ?

Agapè is een oud-Grieks woord dat simpelweg liefde betekent, maar in de economische betekenis gaat over de menselijkheid in bedrijven. De menswaarde dus. Wat ik merk is dat bedrijven die alleen geïnteresseerd zijn in financieel rendement ontmensen. Geld verdienen voor de aandeelhouders gaat boven het belang van het creëren van werkgelegenheid, werkgeluk en klantwaarde. Veel bedrijven zien mensen als ‘human resources’, wat leidt tot een rationalisering. De focus ligt dan enkel op efficiency en lagere kosten. Regeltjes en wetten leiden er vervolgens toe dat mensen zich minder verantwoordelijk voelen; moreel handelen wordt uitbesteed aan het systeem. En dan is het eigenlijk schokkend dat als je een bedrijf vraagt wat ze doen in het kader van geven om een ander, ze het antwoord vaak schuldig blijven. Ze gebruiken argumenten als dat er geen tijd voor is. Dat de alledaagse werkzaamheden voorgaan. En dat het niet de kern van de organisatie is.

Het belang van de ander centraal stellen

Wij zijn de beweging van ondernemers in de nieuwe economie. En die beweging komt pas tot stand als daar voor de deelnemers betekenis aan ontleend wordt. Die betekenis maken we door samen te werken aan een gemeenschappelijke droom. Een droom die bestaat uit een economie die klimaatneutraal, circulair en inclusief is met eerlijke handelsketens. Een belangrijke voorwaarde is dat we daarin dienend zijn aan het hogere doel, een economie vorm en inhoud geven die mensen en haar wereldbol centraal stellen. En dit betekent dat we het belang van de ander centraal stellen: waar heeft de ander behoefte aan? Precies, agapè dus.

Gelukkig zijn er ook bedrijven die deze oud-Griekse term – bewust of onbewust – wél invulling geven. Zij geven wel om anderen: medewerkers, klanten, de lokale gemeenschap, de natuur. Voorbeelden zijn er volop – ook onder niet-maatschappelijke ondernemingen. Neem nu het groenteveredelingsbedrijf Rijk Zwaan. Ik vond het mooi wat CEO Ben Tax zei over zijn medewerkers: “Ga vooral bij je zieke collega op bezoek en laat het werk maar even liggen. De waarde van een werknemer is groter dan alle activa bij elkaar.” Hoewel dit meer een persoonlijk voorbeeld is, durf ik te beweren dat er niet zo veel CEO’s zijn die dit soort uitspraken doen.

Dit soort voorbeelden inspireren mij elke dag om uit bed te komen. Dat verlangen naar menswaarde speelt een grote rol bij MVO Nederland. Sterker nog: we brengen het elke dag in de praktijk in onze projecten, netwerken en community’s. Dat verlangen zou bij veel bedrijven echter nog wel wat sterker mogen. Omdat ik ervan overtuigd ben dat het geven om een ander uiteindelijk ook zorgt voor een sociaal, maatschappelijk en financieel duurzamere bedrijfsvoering.

AGAPÈ-onderzoek

MVO Nederland en de Maastricht University doen onderzoek naar geven om een ander bij bedrijven. Hoe geven bedrijven concreet invulling aan het welzijn van anderen, zoals medewerkers, klanten, ketenpartners, de lokale gemeenschap en de natuur? Wat zijn de bottlenecks en uitdagingen? Op 25 juni 2019 delen we de resultaten van dit onderzoek met deelnemers en geïnteresseerde bedrijven uit het netwerk van MVO Nederland. Aanmelden en meer informatie vind je hier.

Geef jij als bedrijf ook om een ander en onderken je het belang van menswaarde? Ik hoop en hoor het graag! Vul de enquête in.

Vriendelijke groet,

Maria van der Heijden, Directeur-bestuurder MVO Nederland