In een gisteren verschenen rapport stelt de Inspectie dat ondernemingen betere gegevens moeten aanleveren. De provincies moeten bovendien meer energie stoppen in de controle. Nu geven alle provincies aan dat hun kennis tekortschiet om een milieuverslag goed te kunnen beoordelen.

Als gevolg van het uit 1999 stammende Besluit milieuverslaglegging zijn 251 grote industriële bedrijven in Nederland verplicht twee milieuverslagen te maken: het gedetailleerde milieuverslag voor het bevoegd gezag en een meer toegankelijk publieksverslag voor omwonenden en geïnteresseerden. Deze bedrijven zijn goed voor circa 80% van de totale milieubelasting van alle industriële emissies in Nederland.

Vooral op het gebied van luchtverontreiniging halen de milieujaarverslagen nogal eens een onvoldoende. Bij 57 van de onderzochte 74 verslagen weken de cijfermatige gegevens over 1999 dusdanig van het voorgaande jaar af, dat de Inspectie ze nader is gaan onderzoeken.

Binnen deze groep zaten 25 verslagen met dermate kwalitatief slechte emissiegegevens, dat zij niet zonder meer konden worden gebruikt voor het bepalen van een landelijk beeld, schrijft de Inspectie.

Onder de onvolkomenheden bevonden zich onder meer enkele storende ‘komma-fouten’. Daardoor vielen getallen soms met een factor duizend anders uit. Op grond van de ongecorrigeerde verslagen, leek het daarom dat in 1999 in een klap een emissiereductie van 27 megaton CO2 was gerealiseerd. Ter vergelijking: Nederland heeft zich, in het kader van het Protocol van Kyoto, verplicht 50 megaton CO2-equivalenten in 2010 te reduceren, waarvan de helft via maatregelen in eigen land moet worden gerealiseerd.

De kwaliteit van de verslagen blijkt ook sterk uiteen te lopen, aldus het onderzoek. Bij 62 van 74 onderzochte verslagen heeft de inspectie ten minste één tekortkoming vastgesteld. Het gaat hier om zaken als beschrijvingen van de milieusituatie, de toelichting op de getallen, de genomen maatregelen en de vergunningen waar het bedrijf over beschikt.

Bij elf onderzochte verslagen wordt aan meer dan de helft van deze aspecten niet voldaan, terwijl één verslag aan geen enkel toetsingsaspect blijkt te voldoen.

De Inspectie Milieuhygiëne gaat zowel de industrie als het bevoegd gezag (provincies, gemeenten en waterkwaliteitbeheerders) aanspreken. De industrie moet betere emissiegegevens leveren, terwijl het bevoegd gezag meer energie moet stoppen in de beoordeling en correcties alvorens met een verslag in te stemmen. De Inspectie pleit er bovendien voor dat de diverse overheden de toetsing van milieuverslagen voortaan op een uniforme wijze aanpakken.

Ook minister Pronk van Milieu vindt dat de kwaliteit en de beoordeling van de milieuverslagen omhoog moet. Pas dan kan een betrouwbaar inzicht in de nationale milieubelasting ontstaan, zei de bewindsman gisteren.

Noot van siteredactie: Er zijn de nodige kanttekeningen te maken bij dit onderzoek en haar conclusies. Het was de eerste keer dat bedrijven een verslag moesten maken en de provincies dit dienden te controleren. Om deze reden hebben de provincies afgesproken deze eerste keer vooral het proces te beoordelen: tijdigheid indienen en volledigheid. De betrouwbaarheid van de cijfers zou pas in volgende verslagrondes flink onderzocht worden. Hiervoor dienen er namelijk ook vooraf reeds afspraken gemaakt te zijn met de bedrijven over meet- en registratieprocedures en -frequenties.