Je wilt graag je organisatie verduurzamen, maar dat is lastig. Waar moet je beginnen en hoe krijg je je collega’s mee? Gedragsverandering is het meest kosteneffectief als je je eigen organisatie wil verduurzamen. Door intern en extern te communiceren laat je zien wat je doet om duurzamer te werken. Daarmee geef je als organisatie het goede voorbeeld. Erg belangrijk, want burgers willen graag dat bedrijven meer prioriteit geven aan verantwoord omgaan met mens, maatschappij en milieu. Dit blijkt uit de Maatschappelijk Imago Monitor (MIM), een jaarlijkse meting uitgevoerd door Motivaction.
Interventies die voor meer duurzaam gedrag zorgen, resulteren in een flinke besparing van gas, elektriciteit en water. Op termijn zorgen deze interventies ervoor dat medewerkers zelf duurzame oplossingen bedenken en toepassen. Op basis van mijn ervaringen als projectleider van een landelijke energiebesparingswedstrijd heb ik een workshop ontwikkeld voor een succesvol gedragsveranderingsprogramma. Ik ben antropoloog en communicatieadviseur gespecialiseerd in gedragsverandering. Het uitvoeren van gedragsveranderingsprogramma’s is lastig voor veel managers, die vaak geen kennis hebben van gedragspsychologie, terwijl daar nu sterk behoefte aan is. Mijn methode kan hierbij helpen.
Ik geef je drie tips uit mijn methode:
1 Introduceer een gedragsveranderingsprogramma als onderdeel van een groter plan
Zorg dat de hele organisatie inclusief het bestuurlijke niveau aan de slag gaat met duurzaamheid. De meest effectieve programma’s zorgen voor interventies binnen elk onderdeel van de organisatie.
Beloon medewerkers bijvoorbeeld met eco-punten. Hoe meer punten, hoe groter de prijzen die ze ontvangen. Zo beloon je letterlijk het nieuwe duurzame gedrag. Dat kan op allerlei manieren, via de HR-cyclus of het behalen van targets maar ook door het nieuwe gedrag mooi en verleidelijk te maken.
Een Brits bedrijf in de maakindustrie heeft de eco-punten geïntroduceerd in een periode dat het bedrijf groene technologieën is gaan toepassen: zonnepanelen, nieuwe productietechnieken om de hoeveelheid afval te verminderen en de aanleg van een tuin om de biodiversiteit op en rond het bedrijfsterrein te verbeteren. De combinatie van het gedrag en de techniek nemen medewerkers dit programma serieus en stoppen ze er energie in.
2 Het gaat niet om het geld
Een effectief gedragsveranderingsprogramma vraagt dat de ontwerpers ervan luisteren naar de medewerkers. Om deze succesvol te maken is er een belangrijke voorwaarde. Wat willen medewerkers? En wat willen ze niet? Waar lopen ze elke dag weer tegenaan? Welke drempels en kansen zien zij?
Als de medewerkers zich erkend voelen, zijn ze beter gemotiveerd. Daarbij geeft het de ontwerper van een programma de kans om te zorgen dat zij zelf beter worden van de beoogde veranderingen. Hebben ze belang bij het programma, dan gaan ze helpen de doelen te behalen. Financiële prikkels werken slechts tijdelijk. Is het geld eenmaal binnen, dan keren mensen vaak terug naar het oude gedrag.
Motivatie om mee te werken aan een verandering in de organisatie hoeft ook niet per se gelinkt te zijn aan duurzaamheid of milieu. Een bredere aanpak heeft meer succes. Gedrag dat bijdraagt aan je gezondheid bijvoorbeeld, is ook vaak goed voor milieu, zoals met de fiets naar het werk gaan.
De koffieprut van de gemeente Utrecht wordt gebruikt als voeding voor het kweken van paddenstoelen, dit bord laat duidelijk de resultaten zien.
3 Resultaten monitoren levert structurele veranderingen op
Het kwantificeren van het succes van een gedragsveranderingsprogramma is soms lastig. Is het energieverbruik nu lager omdat de verlichting automatisch uitgaat of doordat medewerkers elke dag hun computer uitzetten als zij weggaan? Door het energieverbruik te monitoren, kun je precies bijhouden wat er verandert.
Maak de verandering zichtbaar! Het geven van feedback, via een monitoringssysteem bijvoorbeeld, is de meeste effectieve manier om positief duurzaam gedrag te belonen. Medewerkers kunnen trots zijn op de resultaten en dat motiveert om door te gaan met het nieuwe gedrag.
Nienke Trap, eigenaar/projectmanager bureau Richting Duurzaamheid
Wil je meer informatie? Of tips op maat voor je eigen organisatie? Volg de workshop ‘Gedragsverandering voor een duurzame organisatie’;
- Leer hoe je principes en inzichten vanuit de psychologie kunt gebruiken voor gedragsverandering.
- Betrek je je collega’s met behulp van de inzichten bij het reduceren van CO2-uitstoot en het verduurzamen van de organisatie.
- Ga direct aan de slag met je eigen case.
- Hoor succesvolle voorbeelden en ervaar de kracht van gedragsverandering!
- Mail mij voor een workshop op maat of meld je aan via klimaatacademie.nl