Een brede maatschappelijk coalitie van vakbonden, milieuorganisaties, NGO’s en belangengroepen heeft op 22 januari de campagne ‘Geen VIP-rechten voor multinationals, kies voor mens en milieu!‘ gelanceerd. Met de campagne worden politici opgeroepen een einde te maken aan aparte rechtbanken waar bedrijven overheden kunnen aanklagen en wordt steun gevraagd voor een nieuw VN verdrag dat mensenrechtenschendingen van multinationals moet voorkomen. De campagne is op 22 januari in verschillende Europese steden van start gegaan.
De aftrap vond plaats voor het Vredespaleis in Den Haag. Een symbolische plek: In het Vredespaleis huist zowel het Permanent Court of Arbitration waarbij bedrijven overheden eenzijdig kunnen aanklagen, als het op VN-recht gebaseerde International Court of Justice gevestigd. Eén van de groepen die voor de deur van het Vredespaleis stond waren vertegenwoordigers van getroffen gemeenschappen uit de Amazone die vechten tegen vernietiging van hun leefgebied en catastrofale milieuvervuiling door oliegigant Chevron. Letty Fajardo Vera:
“We staan vandaag in Den Haag voor het Vredespaleis, waar drie privaat-arbitrages de Ecuadoriaanse regering verzoekt de juridische uitspraak in te trekken over de olievervuiling van Chevron in het Ecuadoriaanse Amazonegebied. Dit is een belangrijke campagne voor gerechtigheid en doorbraak tegen bedrijven die mensenrechten en milieu afspraken schenden.”
Foto:Andrea BartošováDe campagne en de petitie roepen de Nederlandse regering en de EU op:
- Te stoppen met het afsluiten van nieuwe handelsverdragen en zich terug te trekken uit bestaande verdragen met aparte mogelijkheden voor bedrijfsclaims aan overheden, bekend als Investor-to-State-Dispute-Settlement (ISDS).
- Zich actief in te zetten voor een juridisch bindend VN-verdrag dat de rechten van mens en milieu garandeert.
- Om in wetgeving de plichten van bedrijven op te nemen zodat zij wereldwijd mens en milieu respecteren bij hun activiteiten.
Achtergrond
De miljardenclaims van bedrijven aan overheden via speciale ISDS arbitrage waren een van de meest controversiële onderdelen van handelsverdragen als TTIP en CETA waartegen miljoenen mensen in heel Europa en daarbuiten in verzet kwamen. Afgelopen week werd duidelijk dat ISDS binnen de EU, na een vernietigende oordeel van het Europees hof van Justitie, wordt afgeschaft. Op 29 januari zal het Europese hof een eerste uitspraak doen over ISDS (ICS) in handelsverdrag CETA. Een dag eerder zal in de Tweede Kamer een hoorzitting plaatsvinden over Nederlandse investeringsverdragen, die nog steed ISDS mogelijk maken.