Ook in de telecom sector is het woord ‘circulair’ alom aanwezig. Maar het woord ging vaak gepaard met abstracte vergezichten en onduidelijkheid over de toepasbaarheid. Dat was tot 1 juni. Op deze dag was in Den Bosch de kick-off van een unieke Europese telecom aanbesteding: de eerste ter wereld die actief grondstoffenschaarste en elektronisch afval tegen gaat.
Feest
Op 1 juni 2018 was het feest voor zeven provincies en twee overheidsdiensten, samen gekomen in het provinciehuis van Brabant. Op deze dag ondertekenden zij samen met Centralpoint, hun elektronica leverancier, een bijzonder document: een contract om nieuwe telefoons te laten leveren. Op het eerste oog niets bijzonders, maar het enthousiasme waarmee het contract werd ontvangen door de winnaar van de Nederlandse Circular Award 2018 deed anders vermoeden. Hier werd namelijk een grote stap gezet voor de aanbestedingswereld, de IT sector én voor sociaal ondernemers. Een stap richting een wereld waar grondstoffen niet verloren gaan.
Circulaire wens
Het begon met de volharding van de provincies in hun wens: de duizenden telefoons die zij jaarlijks afnemen, moesten een positieve impact op de maatschappij hebben. De donkere kanten van de telecom sector zijn lang genoeg bekend – en genegeerd – vonden zij. Tijd dus om hun positie als betalende – en daarmee in potentie ook eisende – partij in te zetten voor meer duurzaamheid in de sector. Dit deden de provincies door iets unieks te vragen aan de markt: de negatieve impact van hun aanschaf moest gecompenseerd worden.
Compensatie
De compensatie richtte zich op twee bekende negatieve effecten van de telefonie-wereld: toenemende grondstoffenschaarste en de problematiek van elektronisch afval in ontwikkelingslanden. De huidige tender is de eerste ter wereld die compenseert voor grondstofverbruik – de diverse metalen waaruit een mobieltje bestaat – en het feit dat veel toestellen uiteindelijk eindigen op de afvalbergen in Afrika en Azië. Deze compensatie wordt uitgevoerd door Closing the Loop, een jonge Amsterdamse social enterprise. De start-up redt namens haar klanten kapotte telefoons van de vuilnisbelt in Afrikaanse landen om ze vervolgens te recyclen. De impact hiervan – herwonnen grondstoffen en afvalreductie – gebruiken de klanten om hun eigen negatieve impact te ‘compenseren’.
Best practice
En zo worden de nieuwe smartphones die de provincies gaan afnemen, wereldwijd de eerste die door middel van een aanbestedingsproces ‘grondstof-neutraal’ worden gemaakt. Deze vorm van green public procurement is uniek in de markt en zal naar verwachting een enorme impuls geven voor circulariteit in de IT sector. De oprichter van Closing the Loop, Joost de Kluijver, is er in ieder geval erg blij mee: “Met deze stap laat een mooie groep organisaties zien dat circulariteit ook – of misschien wel juist – past in een aanbestedingsproces. Wij zijn erg blij om, samen met marktleider Centralpoint, invulling te kunnen geven aan de circulaire vraag van de provincies. Dit is een best practice die navolging verdient bij alle publieke organisaties die aan de slag willen met green public procurement”.