Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal brengt ordening aan in de veelheid van duurzame keurmerken op voedselproducten. Daarvoor is een beoordelingssystematiek ontwikkeld, mede op verzoek van het ministerie van Economische Zaken en de Alliantie Verduurzaming Voedsel. De methodiek van Milieu Centraal geeft antwoord op de oproep van de Autoriteit Consument en Markt om ‘een kader te ontwikkelen voor het beheer van keurmerken’.
Milieu Centraal ontwikkelde de beoordelingssystematiek op basis van een stakeholderdialoog met overheid, wetenschap, bedrijfsleven en maatschappelijk middenveld. Met de systematiek kunnen keurmerken en logo’s op een eenduidige manier beoordeeld worden op drie aspecten: ambitieniveau op duurzaamheid, transparantie en betrouwbaarheid. Alleen keurmerken of logo’s met de hoogste scores op al deze aspecten kunnen ‘solide’ genoemd worden. De resultaten van de ordening worden in het najaar gepresenteerd. De bedoeling is om vervolgens tweejaarlijks een nieuwe ordening te publiceren. Idee daarbij is dat extra positieve aandacht voor een selecte groep van ‘solide’ keurmerken een aantrekkende werking heeft op consumenten én bedrijven.
Makkelijker duurzame keuzes maken
Vera Dalm, directeur van Milieu Centraal: “Er zijn veel keurmerken en logo’s op voeding te vinden in de winkels, en over de betekenis en betrouwbaarheid hiervan is veel onduidelijkheid en discussie. Een objectieve beoordeling helpt. Dan wordt het makkelijker voor mensen om duurzame keuzes te maken; je hoeft ze niet meer alle 80 te onthouden.” Ook het bedrijfsleven verwelkomt het initiatief. Aalt Dijkhuizen, voorzitter Alliantie Verduurzaming Voedsel: “Een keurmerk is één van de middelen die bedrijven kunnen gebruiken om duurzaamheid te organiseren en te borgen. De beoordeling van Milieu Centraal kan bedrijven helpen om wegwijs te worden in keurmerken, en keuzes te maken. Duurzaamheid in brede zin is niet in één of een aantal keurmerken te vangen, maar op specifieke thema’s kunnen keurmerken belangrijke instrumenten zijn.”
Methodiek
Per productgroep worden alle voor die productgroep relevante keurmerken en logo’s naast elkaar gezet. Per thema (milieu, dierenwelzijn, sociale aspecten) worden ze vergeleken op ambitieniveau en beoordeeld op transparantie en betrouwbaarheid. Een inschatting van de onderzoekers van Milieu Centraal wordt geborgd door reviewmethodiek: meerdere experts beoordelen het keurmerk of logo. Een solide keurmerk is omschreven als: ‘Een betrouwbaar keurmerk dat ambitieuze duurzaamheidseisen stelt en daar transparant over communiceert (door op de website zowel goed vindbaar, begrijpelijke en toetsbare informatie over de eisen en de resultaten te publiceren)’. Met betrouwbaar wordt bedoeld dat de eisen door een onafhankelijke partij gecontroleerd worden en dat de keurmerkeigenaar een sanctiebeleid heeft bij niet voldoen aan de gestelde eisen.