Beursgenoteerde bedrijven hebben amper beleid op het gebied van leefbaar loon in de internationale handelsketens. Dat blijkt uit onderzoek van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO). Slechts 2 van de 37 onderzochte Nederlandse beursgenoteerde bedrijven hebben beleid geformuleerd over leefbaar loon in opkomende markten of ontwikkelingslanden.

“Van bedrijven wordt verwacht dat zij verantwoordelijkheid nemen in het respecteren van internationaal erkende mensenrechten”, aldus Vicky van Heck, projectmanager van de VBDO. “Een leefbaar loon voorziet in de basisbehoeften van de werknemer en zijn gezin. Bedrijven dienen hiervoor zorg te dragen. Respect voor de mensenrechten hoort bij duurzaam internationaal ketenbeheer en MVO-beleid”

De VBDO stelt vast dat slechts een handvol bedrijven in hun gedragscode voor leveranciers voorwaarden op leefbaar loon heeft geformuleerd. 2 van de 37 bedrijven doen de toezegging in hun verslaglegging, dat zij leefbaar loon uitbetalen in de leveranciersketens.

Verantwoord belastingbeleid

Naast leefbaar loon heeft de VBDO de bedrijven ook vragen gesteld over verantwoord belastingbeleid. VBDO vindt dat belastingbeleid onderdeel moet uitmaken van het duurzaamheidsbeleid van elke multinationale onderneming. Dat steeds meer bedrijven het thema op de agenda zetten, stemt de VBDO tevreden. Het aantal bedrijven met een verantwoord belastingbeleid is de afgelopen jaren flink gestegen: van 3 procent in 2013 naar 78 procent in 2016.

Toch heeft de VBDO ook kritische voetnoten. Een groot aandachtspunt is dat slechts 3 van de 37 onderzochte bedrijven verslag doet volgens de internationale richtlijnen voor ‘Country by Country Reporting’, waarbij een onderneming per land inzichtelijk maakt hoeveel belasting zij afdraagt. Twee van de drie partijen zijn banken. Deze zijn verplicht om op deze manier verslag te leggen. De derde partij, Sligro, draagt alleen in Nederland belasting af gezien de werkzaamheden en kantoren zich binnen de landsgrenzen bevinden. Een veel gehoord argument om niet aan country-by-country reporting te doen is de concurrentiegevoeligheid van de informatie.

De VBDO is positief over de verslaglegging van Delta Lloyd op dit thema. De financiële dienstverlener geeft een gedetailleerd en helder overzicht van de verschillende soorten belastingafdrachten in haar jaarverslag. Delta Lloyd rapporteert onder andere over verzekeringspremiebelasting, afgedragen loonbelasting, dividendbelasting.

Natuurlijk kapitaal

Ten slotte keek de VBDO naar beleid, acties en doelstellingen op het gebied van ‘Natuurlijk kapitaal’. De VBDO verstaat onder natuurlijk kapitaal hoe bedrijven omgaan met de beperkte middelen die de natuur hen biedt en waarvan ze afhankelijk zijn, zoals: water, lucht en energiebronnen.

Er zijn weinig bedrijven waarbij de VBDO terugziet dat dit beleid is gebaseerd op de directe en indirecte impact van het bedrijf. “De impact van een bedrijf op natuurlijk kapitaal zou de VBDO liever vertaald willen zien in duidelijk doelstellingen voor het behoud ervan”, aldus Vicky van Heck.

De VBDO raadt daarom bedrijven aan om de risico’s en impact op natuurlijke hulpbronnen in kaart te brengen. Zowel voor de eigen operaties als in de gehele waardeketen. Van Heck: “Op deze manier krijgen we meer inzicht in de vraag waarom acties worden ondernomen en welke maatregelen daadwerkelijk bijdragen aan vermindering van de negatieve impact op natuurlijk kapitaal. Een voorbeeld is om de impact van de onttrekking van water in waterschaarste gebieden te onderzoeken en daar acties op te nemen om dat te verbeteren”. Bovendien wilt de VBDO bedrijven stimuleren om de negatieve effecten op milieu mee te nemen in het bepalen van de prijs en kosten van hun producten.

Download het rapport (engels, pdf)

vbdo_dia