In de vandaag gepubliceerde “Verantwoordingsbrief” legt Minister-President Rutte namens het kabinet verantwoording af over de resultaten van het regeringsbeleid in 2015. In deze brief wordt ook verantwoording gegeven over duurzaam inkopen door de ministeries.
Maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI) bevordert een kwalitatief hoogwaardige, stabiele en duurzame bedrijfsvoering en kan bijdragen aan de uitvoering van het kabinetsbeleid op het gebied van bijvoorbeeld de opwekking van hernieuwbare energie, groene groei in het bedrijfsleven, energiebesparing en de transitie naar een circulaire en biobased economy. De Rijksoverheid heeft in 2015 ingezet op zowel beleidsvorming als implementatie en communicatie met betrekking tot MVI door overheden. Het plan van aanpak MVI werd op 11 september 2015 door de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mede namens de ministers voor Wonen en Rijksdienst, van Economische Zaken, voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, aan de Tweede Kamer aangeboden26. De ontwikkelrichting van MVI verschuift hierbij van het toepassen van minimumeisen naar het aanmoedigen of uitnodigen van leveranciers om zo duurzaam mogelijke producten en diensten te leveren.
Het plan heeft tot doel een nieuwe impuls aan het inkoopbeleid van overheden te geven zodat MVI integraal onderdeel uit gaat maken van de inkooptrajecten. Er wordt bij de uitwerking en uitvoering van het plan van aanpak MVI samen met provincies, gemeenten en waterschappen opgetrokken. De verschillende overheden blijven primair verantwoordelijk voor het eigen inkoopbeleid. Het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties worden bij de uitwerking en uitvoering van dit plan betrokken. Vanuit de behoefte van zowel de markt als de overheid aan eenduidigheid in terminologie, uitgangspunten, criteria, taal en instrumenten, is er een loket voor MVI ingericht bij het Expertisecentrum Aanbesteden PIANOo. In april 2015 heeft PIANOo op haar website een nieuw webdossier voor MVI gelanceerd. Dit dossier biedt inkopers informatie over de duurzaamheidthema’s (milieu, sociaal, economie en specifieke onderwerpen als circulair en biobased) en hoe duurzaamheid te integreren in het inkoopproces, en biedt over circa 45 productgroepen productgroepspecifieke duurzaamheidsinformatie. Onderdeel daarvan zijn de milieucriteriadocumenten die sinds 2015 jaarlijks worden geactualiseerd.
Voor de Rijksoverheid en de inkoop die zij doet geldt dat MVI onderdeel is van het Rijksinkoopstelsel en het categoriemanagement voor 32 inkoopcategorieën. Het categoriemanagement zorgt er voor dat departementen niet alleen voor zichzelf bepaalde producten of diensten inkopen, maar gecoördineerd per productgroep of categorie voor alle departementen door één departement dat op dit gebied expertise heeft. Het categoriemanagement maakt het mogelijk om naar de totale levenscyclus van een product te kijken en leidt tot bundeling van kennis en ervaring van onder andere de duurzaamheidsaspecten. Een voorbeeld hiervan is de verwerking van oude uniformen binnen de categorie bedrijfskleding. Voorheen werden oude uniformen van Defensie verbrand. Dat kostte geld en was slecht voor het milieu. Tegenwoordig worden de oude uniformen gesorteerd door mensen van de sociale werkvoorziening. Wat nog goed is, wordt hergebruikt. Van de kleding die niet 26 TK 2014/2015, 30196, nr.358 11 meer goed is, worden vezels vervaardigd om isolatiemateriaal of handdoeken van te maken. Afval verandert op die manier in een waardevolle grondstof, het spaart verbrandingskosten uit en creëert zinvol werk.
Via de jaarrapportage bedrijfsvoering Rijk geeft de minister voor Wonen en Rijksdienst jaarlijks de stand van zaken op het gebied van de ontwikkelingen rondom de duurzaamheid van de Rijksinkopen op basis van de informatie van de verschillende departementen.