Microsoft, Huawei en Asus zijn de minst duurzame elektronicamerken van dit moment. Dat blijkt uit een nieuwe duurzaamheidslijst die Rank a Brand vandaag samen met Milieudefensie publiceert[1]. Het duurzaamste merk is het Nederlandse Fairphone, de sociale onderneming krijgt een B-label ‘goed op weg’ in de nieuwe ranking.
De nieuwe lijst verschilt op een aantal punten van het vorige overzicht van Rank a Brand omdat er nu meer rekening gehouden is met de gevolgen voor het milieu van de hele productieketen. Zo zijn de winning van grondstoffen, de ‘repareerbaarheid’ en levensduur van een product nu in de beoordeling meegenomen. Daarnaast hebben de onderzoekers extra gelet op arbeidsomstandigheden in de elektronica-industrie, het blijkt dat de sector er niet in slaagt deze te verbeteren.
Microsoft, Asus, HTC en Huawei hebben hun slechte beoordeling (D & E label) onder andere te danken aan het feit dat ze nog niet of nauwelijks stappen hebben ondernomen om wat te doen aan onverantwoorde tinmijnbouw op het Indonesische eiland Bangka. Ongeveer een derde van al het tin in de wereld komt uit Bangka. Het eiland, de bewoners en het zeeleven eromheen hebben zwaar te lijden van de intensieve en vaak ook illegale tinmijnbouw[2]. Landbouw- en visgronden zijn onbruikbaar geworden waardoor vissers en boeren hun bron van inkomsten zijn kwijt geraakt. Daarnaast zijn de arbeidsomstandigheden voor de mijnwerkers en tinduikers levensgevaarlijk, jaarlijks komen tientallen mensen om het leven door aardverschuivingen of verdrinking tijdens hun werk. Volgens de Rank-a-Brand onderzoekers laten de meeste elektronicabedrijven ook op het gebied van arbeidsomstandigheden in de fabrieken ‘een teleurstellend ambitieniveau’ zien. Zo wordt er nergens gewerkt aan een gedragscode voor een rechtvaardiger salaris waarmee werknemers in ieder geval in hun bestaan kunnen voorzien.
Evert Hassink, inhoudelijk medewerker Grondstoffen van Milieudefensie: “Grote merken zoals Philips, Apple en Blackberry) steunen openlijk initiatieven om tin op een duurzame manier te produceren. Apple, Philips en Fairphone, zijn ook de enige die bijvoorbeeld aantonen dat ze conflictvrije tin gebruiken. Het is onacceptabel dat er nog merken zijn die weigeren om hun verantwoordelijkheid te nemen terwijl ze weten dat Bangka door de tinmijnbouw wordt vernietigd en dat er wekelijks mijnwerkers omkomen. Alle merken gebruiken tin van Bangka, ze moeten dus ook allemaal hun best doen om te zorgen dat dat op een verantwoorde manier gebeurt.” Milieudefensie bezocht het Indonesische eiland – in oppervlakte een kwart van Nederland – onlangs om er met de lokale bevolking te praten en er video-opamen te maken. Hassink: “Het eiland begint zo langzamerhand te veranderen in één grote afgraving en het koraal en zeeleven voor de kust is op veel plekken totaal verdwenen omdat voor de tinwinning grote baggerschepen worden gebruikt,veelal gebouwd in Nederland, die als een grote stofzuiger de hele bodem kaalvreten.”
Milieudefensie heeft het afgelopen jaar met een groot aantal elektronicamerken samengewerkt in de speciale tinwerkgroep van het Initiatief Duurzame Handel (IDH)[3], die nu ruim een jaar actief is. Het IDH is een gezamenlijk initiatief van de Nederlandse overheid, het bedrijfsleven en Milieudefensie om zich in te zetten voor verantwoorde tinproductie in Indonesië. De afgelopen maanden is binnen het IDH gewerkt aan een plan dat moet leiden tot verbetering op Bangka. Duurzame tinwinning is goed mogelijk in Indonesië maar dit gaat niet vanzelf. Evert Hassink: “Als de grote merken niet gezamenlijk eisen stellen verandert er niets op Bangka. Na ruim een jaar praten wordt het tijd voor actie. Wij eisen dat Microsoft ook meedoet met het IDH en dat het bedrijf geen tin meer verwerkt van tinleveranciers die een puinhoop van Bangka maken en die het blijkbaar niet boeit dat er bijna wekelijks doden en gewonden vallen bij de tinwinning.”
Afgelopen week heeft Milieudefensie een ‘undercover’ actie gedaan op het hoofdkantoor van Microsoft. De video daarvan is te zien op: http://snipr.com/UndercoverBijMs