“Wij zijn natuurlijk erg blij met de erkenning ‘meest duurzame modeketen’ in Nederland”, zegt Helena Helmersson, Head of Sustainability bij H&M. “We werken elke dag hard om onze producten, ons bedrijf en de kledingindustrie te verduurzamen. Er moet nog veel gebeuren, maar de ranking van Rank a Brand bewijst dat we op de goede weg zijn en draagt er aan bij dat onze inspanningen transparant en toegankelijk voor consumenten zijn”, vervolgt Helmersson.
Grote modeketens blijven achter
Tien modeketens ontvangen een C label, waaronder Esprit, Zara en Gap. Negen modeketens staan op een D label, waaronder de grote modeketens als C&A, V&D, de Bijenkorf, WE en HEMA. Geen enkele modeketen voldoet aan meer dan 75% van de 20 gestelde criteria die nodig zijn voor het A label, en daarmee als echt duurzaam bestempeld kan worden.
Werken aan goede arbeidsomstandigheden
De zorg voor fatsoenlijke werkomstandigheden in de kledingfabrieken groeit in de modesector. Het belang ervan wordt indringend duidelijk gemaakt door misstanden en ongelukken die telkens het wereldnieuws halen. De meeste merken hebben wel een gedragscode om kinder- en dwangarbeid tegen te gaan. Verder heeft de helft van de onderzochte merken inmiddels een gedragscode die streeft naar een leefbaar loon. Ook het recht op vakbondsorganisatie en veiligheidsmaatregelen is steeds gangbaarder. Maar, de handhaving van de gedragscode blijft problematisch. De onderzochte modeketens zijn weinig transparant over de herkomst van hun kleding; alleen H&M publiceert hun lijst van toeleveranciers.
Veiligheid kledingfabrieken zorgwekkend
Steeds meer kledingbedrijven zetten zich samen in voor betere arbeidsomstandigheden in de kledingsector. Toch blijkt certificering en controle bepaald geen garantie gezien de honderden doden in Bangladesh en Pakistan; de ingestorte en uitgebrande fabrieken waren nog recentelijk gecontroleerd. Rank a Brand oprichter Niels Oskam: “Dat bedrijven zich steeds meer inzetten voor betere omstandigheden is positief, maar de lat moet hoger. Er zijn te weinig signalen dat kledingarbeiders erop vooruit gaan, laat staan dat zij boven de armoedegrens kunnen leven, of veilig kunnen werken. Daar ligt nu dus nog een belangrijke taak voor de kledingsector. Maar ook voor de politiek, want feitelijk gaat het over slavernij 2.0, met excessen gelijk aan die in de periode van de VOC. Dat wij die spullen in onze beschaafde wereld binnenhalen is onbeschaafd.”
Schadelijke stoffen nog steeds verwerkt
Opvallend is de lage score op de gestelde criteria voor de impact op ons milieu. Zo toont geen enkele modeketen aan dat ze voor meer dan 5% gebruik van ruwe materialen met een duidelijke ‘milieuvoorkeur’ zoals biokatoen. En alleen H&M heeft een effectief beleid voor het looien van leer door het gebruik van chroom en chemicaliën te beperken. Iets beter gaat het met het uitbannen van PVC, waarvoor zes merken zich inspannen. Ook hebben negen merken beleid om alle mogelijke schadelijke chemicaliën in de toekomst uit te bannen, in navolging van de Detox campagne van Greenpeace.
Rank a Brand
Het duurzaamheidsonderzoek onder modeketens is onderdeel van de merkenvergelijkingen van Rank a Brand, dat de consument de mogelijkheid geeft om te kiezen voor bedrijven die oog hebben voor milieu, klimaat en arbeidsomstandigheden. Alle onderzochte merken zijn ruim voor publicatie uitgenodigd te reageren op de uitkomsten. Op www.rankabrand.nl zijn de duurzaamheidscores van ruim 600 merken te raadplegen, in de sectoren kleding, elektronica, travel, telecom, media, supermarkten en eten & drinken.