Wat is een duurzame visserij en hoe kan de Nederlandse visserij verduurzamen? Dit is de hoofdvraag die Ruben Hoekstra heeft beantwoord na het verrichten van een empirisch onderzoek. Ruben legt uit dat de Nederlandse visserij onder druk staat, enerzijds door de tegenvallende opbrengsten, anderzijds door de toenemende kritiek vanuit de maatschappij vanwege de schade die traditionele vistechnieken toebrengen aan de mariene leefomgeving. De ideale oplossing zou zijn om een vistechniek te hanteren waarmee de opbrengsten worden verhoogd en waarbij de impact op het ecosysteem zo laag mogelijk is. In zijn onderzoek gaat Ruben in op alle betrokken partijen van het probleem en geeft hij een analyse van de verschillende vismethodes met de gevolgen voor de ecologische omgeving. Verder vergelijkt hij twee vistuigen die gebruikt worden voor de visserij op garnalen: de brievenbus en het zeefnet.
Commentaar Jury
De jury is erg enthousiast over dit originele onderzoek, waarbij de natuurwetenschappelijke en sociale kant van het probleem wordt belicht. Ruben heeft erg slim zijn eigen onderzoek gecombineerd met een bestaand onderzoek van IMARES. Heranalyse van de gegevens van IMARES laat zien dat een van de nieuwe technologische oplossingen om garnalen te vangen met minder bijvangst hoopgevend is, maar zeker nog niet perfect. Ruben bediscussieert het probleem zeer uitgebreid met de gegevens van IMARES en andere literatuur uit verschillende bronnen. Op een kritische wijze heeft hij de theorie toegepast op een ingewikkeld probleem. Ruben heeft zelf de praktijk van de visserij van dichtbij meegemaakt. Hij is namelijk opgegroeid in Zoutkamp, een dorp in het noorden met een rijke vissershistorie. Zijn kennis over het geschetste probleem en de verschillende vistechnieken komen duidelijk in het werkstuk naar voren. Het taalgebruik van het werkstuk is mooi en helder. Ruben heeft hiermee een uitstekend profielwerkstuk opgeleverd.
Het Willem Lodewijk Gymnasium uit Groningen wint voor de derde op rij de KNAW Onderwijsprijs. Nog nooit eerder vertoond in de vijfjarige geschiedenis van de KNAW Onderwijsprijs. Dit is het vierde winnende werkstuk van de school. De begeleidende biologiedocent van dit jaar, Arjen Drost, won in 2011 ook de KNAW Onderwijsprijs. De winnende leerling van dit jaar, Ruben Hoekstra, won met zijn profielwerkstuk ook de Jan Kommandeurprijs van de Rijksuniversiteit Groningen en de zilveren medaille op de internationale scholierenconferentie op Bali.