In het energiesysteem van de toekomst dat primair zal leunen op wind en zonne-energie wordt grootschalige ondergrondse opslag van waterstof essentieel om de stabiliteit van het energiesysteem te borgen. Reden waarom TNO, Energie Beheer Nederland (EBN) en Shell deelnemen aan het grootschalige Europese onderzoeksproject ‘EUH2STARS’ (European Underground Hydrogen Storage Reference System).
EUH2STARS
Hierin wordt samen met organisaties uit Oostenrijk, Spanje en Hongarije toegewerkt naar de toepassing van waterstofopslag in lege gasvelden. Het onderzoeksproject, waar de Europese Unie €20 miljoen voor uittrekt, staat onder leiding van RAG Austria en spitst zich onder meer toe op de technische en maatschappelijke aspecten van ondergrondse waterstofopslag in lege gasvelden.
Grootschalige ondergrondse waterstofopslag essentieel voor energiesysteem
In het energiesysteem van de toekomst zal de hoeveelheid opgewekte wind- en zonne-energie in binnen- en buitenland sterk verschillen van dag tot dag en tussen de seizoenen. Bastiaan Jaarsma, projectleider ondergrondse waterstofopslag bij EBN: “Naast import en sturing van de vraag is grootschalige ondergrondse opslag van waterstof straks noodzakelijk om de fluctuaties in vraag en aanbod te balanceren.
Daarmee is waterstofopslag niet alleen van essentieel belang voor de stabiliteit van het systeem, maar ook voor de overstap van de industrie naar duurzame energiedragers.” Ook de Nederlandse overheid noemt grootschalige ondergrondse waterstofopslag in de Routekaart Energieopslag een belangrijke en noodzakelijke technologie die vanaf 2030 opgeschaald moet worden in Nederland.
Groter opslagvolume
Waterstof kan ondergronds worden opgeslagen in zoutcavernes – holtes die ontstaan bij zoutwinning – en in lege aardgasvelden. Momenteel wordt al gewerkt aan de ontwikkeling van vier zoutcavernes voor waterstofopslag in het Noordoosten van Nederland.
Echter, wanneer de waterstofproductie in Nederland en Noordwest Europa op gang komt, is de voorziene opslagbehoefte vele malen groter. Omdat lege gasvelden een groter opslagvolume hebben en bovendien zijn aangesloten op bestaande infrastructuur, is waterstofopslag in lege gasvelden een veelbelovende aanvulling op die in zoutcavernes.
“Via dit project kunnen we de komende jaren, samen met experts uit Oostenrijk, Spanje en Hongarije kennis en ervaring ontwikkelen, uitwisselen en delen over de landgrenzen heen.” – Remco Groenenberg, Onderzoeker ondergrondse waterstofopslag, TNO
Over landsgrenzen heen
Het EUH2STARS-project(opent in nieuw venster) (verwijst naar een andere website) dat loopt tot 2030 levert een belangrijke bijdrage aan de verdere ontwikkeling van waterstofopslag in lege gasvelden. Remco Groenenberg, onderzoeker ondergrondse waterstofopslag bij TNO: “Binnen EUH2STARS wordt onder leiding van RAG Austria samen met een groot aantal Europese partijen ervaring opgedaan met de opslag van waterstof in een leeg gasveld.
Eerder voerde RAG al een succesvolle kleinschalige pilot uit met waterstofopslag in een leeg gasveld en in EUH2STARS zetten we nu een belangrijke stap in de ontwikkeling van grootschaliger toepassing. Via dit project kunnen we de komende jaren, samen met experts uit Oostenrijk, Spanje en Hongarije kennis en ervaring ontwikkelen, uitwisselen en delen over de landgrenzen heen.
En zo belangrijke kennis en inzichten opdoen op technisch, duurzaam en maatschappelijk vlak waarmee we de Nederlandse overheid en markt ondersteunen bij de tijdige, veilige en duurzame ontwikkeling van waterstofopslag in lege gasvelden in Nederland.”