Aan de vooravond van de Klimaattop in Azerbeidzjan worden we weer met de neus op de harde feiten gedrukt. In Valencia viel in een etmaal net zoveel neerslag als normaal in een heel jaar met desastreuze gevolgen. Er vielen tientallen dodelijke slachtoffers, de schade loopt in de miljarden en de verbijstering is groot. Dit is klimaatverandering in de praktijk. Onze steden, infrastructuur en landbouw zijn niet ontworpen voor het nieuwe klimaat. Dit soort weersextremen worden frequenter en heviger door de opwarming van de aarde. En daarmee zijn we definitief aanbeland in een nieuwe en cruciale fase. De fase van wereldwijde actie om de wereldwijde opwarming te beperken en ons aan te passen aan de gevolgen van een minimaal 1,5 graad warmere wereld.

Gelukkig staat de Klimaattop COP29 weer in de agenda van onze wereldleiders. Om even los te komen van al die urgente korte termijn problemen zoals de onrust in het Midden-Oosten, verkiezingsstress in de VS en die vreselijke asielcrisis in Nederland kunnen onze regeringsleiders één keer per jaar hun leiderschapskwaliteiten tonen door concrete afspraken te maken over de aanpak van de klimaatcrisis. Er staat zoals gewoonlijk weer veel op het spel op de klimaattop die dit jaar cynisch genoeg plaatsvindt in de oliestaat Azerbeidzjan. Nog gekker is dat diezelfde regeringsleiders en hun adviseurs net terug zijn uit Colombia. Daar vond de Biodiversiteitstop COP16 plaats met als inzet de om wereldwijd de natuur te beschermen en herstellen. Hoe belangrijk al die toppen ook zijn, de vooruitgang die geboekt wordt is tot nu toe een stuk trager dan de opwarming van de aarde.

Het aanpakken van klimaat en biodiversiteit moet de allerhoogste prioriteit krijgen en kun je onmogelijk los van elkaar zien. De oorzaken en oplossingen voor deze problemen zijn zeer sterk met elkaar verbonden. Gezonde ecosystemen zijn namelijk niet alleen van groot belang voor onze economie en ons welzijn, de natuur is bovendien onze belangrijkste bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering. Het is daarom de hoogste tijd voor een ‘Only Planet’ Top van hoop en actie waar het aanpakken van klimaat en het herstel van de biodiversiteit in samenhang worden besproken. Met het aanpakken van de 7 routes uit de Only Planet Klimaatgids voor de 21ste eeuw kunnen wereldleiders laten zien dat ze goede voorouders zijn.

De allereerste ‘Only Planet’ COP van hoop zou revolutionair zijn. Er gaan geluiden op dat de Klimaattop in 2025 in Brazilië in het teken zal staan van een gecombineerd plan voor klimaat en biodiversiteit. Van ‘Conference of Parties’ naar ‘Conference of our Only Planet’. Parallel aan zo’n wereldwijde top, zou in elk land of regio een regionale ‘Only Planet’ top kunnen plaatsvinden om die wereldwijde afspraken direct te vertalen naar concrete acties. Het scheelt niet alleen veel tijd en vliegkilometers voor de deelnemers, maar een integrale aanpak van klimaat en biodiversiteit is de enige route naar een hoopvolle toekomst. De wereld snakt ernaar.

Tim van Hattum is Hoofd van het klimaatprogramma bij Wageningen University & Research. In november 2022 publiceerde hij zijn boek de Only Planet Klimaatgids voor de 21ste Eeuw. Daarin schets hij 7 inspirerende routes naar een hoopvolle toekomst met een hoofdrol voor de natuur. De Only Planet gaat inmiddels de 4e druk in, wordt volop gebruikt als schoolmateriaal en heeft nu ook zijn ‘eigen’ theatershow. What’s next? Op basis van zijn boek wordt de theaterproductie ‘Only Planet’ gemaakt dat eind 2025 in première gaat.

Foto: Raphael Drent