Nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling Invest-NL en advocatenkantoor Kennedy Van der Laan hebben samen een juridische toolkit ontwikkeld die het voor bedrijven makkelijker en goedkoper maakt om een energiehub op te richten. Via energiehubs kunnen bedrijven gezamenlijk optrekken in verduurzaming en schaarse netcapaciteit delen waardoor er efficiënter gebruik kan worden gemaakt van het overbelaste elektriciteitsnet.  

Het overvolle elektriciteitsnet is een groot probleem voor zowel de economische groei als de energietransitie en staat daarom hoog op de politieke agenda. De capaciteit van het net kan de energietransitie niet bijhouden, mede omdat bedrijven in hoog tempo investeren in verduurzaming, zoals via de elektrificatie van processen en logistiek en in de opwekking van zonne-energie. Een groep bedrijven kan via een energiehub in samenspraak met de netbeheerder afspraken maken over het slimmer gebruik maken van de beschikbare capaciteit. Bedrijven in de hub stemmen het energieverbruik en de productie van elektriciteit op elkaar af en bieden als groep op piekmomenten flexibiliteit, waardoor ze bijdragen aan het verminderen van netcongestie.

Juridische toolkit als hulpmiddel

De juridische templates die nu voor het eerst beschikbaar zijn gemaakt door Invest-NL en Kennedy Van der Laan, in samenwerking met N/P Notarial Partners, maken het mogelijk voor bedrijven met een tekort, of een overschot, aan netcapaciteit om een energiehub op te richten. De toolkit biedt bedrijven juridische handvatten om, wanneer een groepscontract afgesloten wordt met de netbeheerder, onderling afspraken te maken om gezamenlijk gebruik te maken van en te investeren in verduurzaming, bijvoorbeeld in energieopslag. De financiering voor dit soort investeringen is vaak te kostbaar voor een enkel bedrijf, maar komt via een collectief binnen handbereik. Bedrijven kunnen de toolkit gratis downloaden via de website van Invest-NL.

Oene Venema, expert energietransitie bij Bedrijventerreinaanpak.nl: “Praktijkvoorbeelden en templates voor contracten zijn van groot belang voor bedrijventerreinen, omdat juridische kennis vaak ontbreekt. Tijdens diverse pilots van Liander hebben we met ondersteuning van Invest-NL de conceptversie van de juridische toolkit al succesvol ingezet. Deze toolkit ondersteunt bedrijventerreinen bij het implementeren van technische innovaties en versnelt zo de energietransitie.”

Opschalen energiehubs doelstelling LAN

De overheid wil samen met netbeheerders via het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN) het elektriciteitsnetwerk uitbreiden en bestaande capaciteit op een slimmere manier gebruiken – bijvoorbeeld via energiehubs. Er is al een aantal operationele energiehubs in Nederland, waaronder in de haven van Amsterdam. Daar maakten netbeheerder Liander en een groep bedrijven onder leiding van havenbedrijf Port of Amsterdam eerder dit jaar afspraken over hoe ze stroomoverschotten en -tekorten met elkaar kunnen delen. Liander is dit jaar begonnen met het kleinschalig uitrollen van groepscontracten en volgend jaar verwachten ze een opschaling hiervan.

André Simonse, business owner energiehubs Alliander: “Vanuit Alliander zijn we blij met dergelijke juridische toolkits, omdat deze aanvullend nodig zijn op groepscontracten om de onderlinge afspraken tussen bedrijven te borgen. Sectorbreed komt eind dit jaar een Landelijk Kennisplatform beschikbaar, waar per stap van initiatie tot realisatie, dergelijke toolkits, documenten of diensten van marktpartijen aan gekoppeld worden. Een waardevolle toevoeging.”

Energietransitie versnellen

Invest-NL wil de energietransitie versnellen door financieringsknelpunten weg te nemen. Diederik Apotheker, themalead elektrificatie bij Invest-NL, benadrukt het belang van de juridische toolkit: “Bedrijven zijn goed voor de helft van de CO2-uitstoot van de gebouwde omgeving, maar verduurzaming van bedrijventerreinen stokt door een gebrek aan netcapaciteit. Om de energietransitie te versnellen moeten we de bestaande infrastructuur slimmer gebruiken. We zagen een kans om een concrete oplossing te bieden voor bedrijven die willen samenwerken door deze juridische toolkit te ontwikkelen.”

Astrid Sixma, partner IT en Energietransitie bij Kennedy Van der Laan: “In de afgelopen jaren hebben wij koplopers SADC en Port of Amsterdam ondersteund bij het oprichten van energiehubs en het aangaan van groepscontracten met Liander. Door het beschikbaar stellen van deze juridische toolkit, kunnen we onze expertise nu breed delen met toekomstige energiehubs. We dragen graag bij aan het creëren van praktische tools voor het urgente probleem van netcongestie en in bredere zin aan innovatieve oplossingen die de energietransitie kunnen stimuleren.”