Op donderdag 31 oktober overhandigen bezorgde jongeren een brief aan Boudewijn Siemons, de CEO van het Havenbedrijf Rotterdam. In de brief wijzen de jongeren op de enorme bijdrage van de Rotterdamse haven aan klimaatverandering en de noodzaak voor een concreet plan om te bouwen aan een haven van de toekomst. De brief wordt gesteund door een grote groep maatschappelijke organisaties en politieke partijen in Rotterdam en daarbuiten.
Terwijl de klimaatcrisis alleen maar groter wordt, wordt het steeds duidelijker dat de klimaatdoelen uit zicht raken. Jongeren staan machteloos tegenover de besluiteloosheid van beleidsbepalers. Terwijl zij beslissen over de toekomst van volgende generaties.
“Onze campagne is een noodkreet aan de politiek, beleidsmakers en de wereld”, aldus Stella (19, student). “We moeten stoppen met denken dat de klimaatcrisis met alleen innovaties kan worden opgelost, zonder het echte probleem – de fossiele industrie – aan te pakken en af te bouwen. We hebben een echt plan nodig voor de toekomst. En die begint in Nederland in het hart van onze fossiele industrie: de Rotterdamse haven.”
Amber, 25 jaar, student: “Het voelt alsof we op een trein zitten richting de afgrond, waarbij niemand op de rem durft te trappen. Als jongere voel ik me machteloos omdat bestuurders van grote bedrijven onze toekomst bepalen, terwijl we nu al de catastrofale gevolgen op jongeren over de gehele wereld zien.”
Waarom de Rotterdamse haven?
De Rotterdamse haven is verreweg het grootste haven- en industriecomplex van Europa. De haven vormt een spilfunctie voor de fossiele industrie. De haven prijst zich als een van de meest innovatieve havens ter wereld, maar waar het op haar klimaatplannen aankomt gaat er iets grondig mis. Door in te blijven zetten op fossiel blijft de haven bijdragen aan klimaatverandering. Ook raakt de mogelijkheid van een toekomstbestendige, duurzame haven met werkgelegenheid voor toekomstige generaties steeds verder uit beeld.
Hannah Prins, campaign coordinator Advocates for the Future: “Alleen al de directe uitstoot in het Rotterdamse havengebied is goed voor 17% van de totale Nederlandse uitstoot. Maar de totale uitstoot van de fossiele activiteiten in de haven is vele malen groter, tientallen malen de uitstoot van Tata Steel of Schiphol. Voor zover er al plannen bestaan om de directe uitstoot te reduceren is het maar de vraag of deze plannen – op tijd – worden gerealiseerd. En bovendien gebeurt er vrijwel niks met de indirecte uitstoot van de haven.”
Een concreet plan voor de haven van de toekomst ontbreekt
Het IPCC is al decennia glashelder over het feit dat we onze afhankelijkheid van fossiele grondstoffen snel en rigoureus moeten afbouwen. En hoewel de Rotterdamse haven al sinds ten minste 2007 klimaatplannen maakt, gaan de fossiele activiteiten in het havengebied onverminderd door.
De afbouw van fossiele activiteiten vraagt inspanningen van alle betrokken partijen. Ook van systeemspelers zoals de Rotterdamse haven die deze activiteiten faciliteren. Gezien de aanzienlijke omvang van de fossiele industrie in de Rotterdamse haven vraagt dit om een duidelijk plan. Dit is noodzakelijk om de klimaatcrisis tegen te gaan. Maar zo’n plan is ook essentieel om de toekomst van de haven en daarmee van de mensen die in de haven werken veilig te stellen. Een plan met aandacht voor werkzekerheid, inkomenszekerheid, veiligheid en her- en bijscholing van werknemers en waarbij zij een stem hebben over hun toekomst.
Havenbedrijf vertelt maar het halve verhaal
Op papier heeft het Havenbedrijf veel plannen om de uitstoot van broeikasgassen te verlagen. Zo heeft het bedrijf zich, net als haar publieke aandeelhouders (de Staat en gemeente Rotterdam), verbonden aan de doelstelling van 55% reductie van broeikasgassen in 2030 en een net zero haven in 2050.
In werkelijkheid zijn de plannen van het Havenbedrijf vooral gericht op de directe uitstoot in het havengebied en staan zij ook goeddeels in dienst van de continuering van fossiele activiteiten. Van een afbouw van fossiel en de daaraan verbonden (directe en indirecte) uitstoot van broeikasgassen is (nog) geen sprake. Sterker nog: de voorgenomen miljardeninvesteringen in CO2-afvang en fossiele infrastructuur dragen bij aan een fossiele lock-in, waardoor er minder ruimte is voor nieuwe, duurzame activiteiten.
Mina Morkoç, 27 jaar, gemeenteraadslid GroenLinks Rotterdam: “De Rotterdamse haven staat op een belangrijk keerpunt: blijven we vasthouden aan de vervuilende fossiele industrie of grijpen we de kans om te bouwen aan de haven van de toekomst? Er liggen enorme kansen voor Rotterdam om leidend te zijn in de duurzame maakindustrie en de circulaire economie, maar dan moeten we keuzes durven maken. Het Havenbedrijf Rotterdam heeft daar een belangrijke rol te spelen, te beginnen met een plan voor de afbouw van fossiele activiteiten in de haven.”
De groep bezorgde jongeren worden ondersteund door een brede coalitie van maatschappelijke organisaties en politieke partijen (stand maandag 27 oktober):
Greenpeace
Oxfam Novib
Cordaid
Vereniging Milieudefensie
FNV Netwerk Klimaat
Advocates for the Future
Pax
Our Children’s Trust
MOB
ActionAid Nederland
BankTrack
SOMO
Fossielvrij NL
De Luchtfietsers
Deutsche Umwelthilfe e.V.
Reclame Fossielvrij
Social Tipping Points Coalitie
Fair Finance
Fridays For Future NL
Milieudefensie Jong
FNV Young & United
Advocaat van de Aarde
Klimaatcoalitie Rotterdam
Lokaal FNV Rotterdam
Grootouders voor het klimaat
Milieudefensie Rotterdam
De Goede Zaak
Leefmilieu
Stop Ecocide NL
SchipholWatch
World’s Youth for Climate Justice
DWARS
Volt
Partij voor de Dieren Nederland
GroenLinks Rotterdam
Mina Morkoç, raadslid
Volt Rotterdam
Tim Kind, raadslid
Bij1 Rotterdam
Marchiano van Campenhout, raadslid
PvdD Rotterdam
Sabrina van de Peppel, raadslid
XR Ambtenaren
Scientist Rebellion
Scientist for the Future
Volt EU
Foto: Margreet Poot (secretary to the board of Port of Rotterdam) neemt namens Boudewijn Siemons de brief in ontvangst)