Minder gebruik van nieuwe grondstoffen beschermt de aarde, dát is algemeen bekend. Dat we er ook onze economie mee beschermen, lees je nu ook terug in het regeerprogramma. Vanwege onze economische weerbaarheid en strategische autonomie moeten we veel zuiniger (willen) zijn op alle materialen die we gebruiken.

In een goed werkende circulaire economie gebruiken we alles langer en vaker, worden producten circulair ontworpen en passen we gebruikte materialen weer toe in nieuwe producten. Afval ís grondstof. Hiervoor is wel goede samenwerking – en ja, ‘transitie’-geld – nodig om de overstap naar circulaire businesscases te maken.

Langere levensduur

Vanavond vindt het politieke debat plaats over de begroting van het ministerie van IenW. Daarin helaas geen extra geld voor deze belangrijke transitie. Wat kan het kabinet wél nog extra doen? Ik denk dat we al een grote stap zetten als de overheid er zelf bij aanbestedingen altijd rekening mee houdt dat er circulair wordt gewerkt: eis bijvoorbeeld minder materiaal, materiaal met langere levensduur, eis gerecyclede en biologische grondstoffen. Zo creëer je een markt voor circulaire producten in sectoren als chemie, de bouw en de maakindustrie.

Ondernemersloket

In de regeling Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++) kan geld worden gelabeld om een slinger te geven aan deze ontwikkeling. Circulair produceren en consumeren levert namelijk vier megaton aan klimaatwinst op! Wat óók de circulaire economie helpt, is een ondernemersloket openen voor ‘afval of grondstof’ en een grondstoffenverklaring afgeven als een bevoegd gezag beoordeelt dat ondernemers elkaars materialen verantwoord kunnen gebruiken: dat is ook samenwerken.

Roadmap

Voor circulaire plastics is mijn advies: maak een roadmap voor het maken van circulair plastic voor 2030, 2040 en 2050 en doe dat sámen met de chemie, de maakindustrie en de recycling- en afvalsector. Ook is er veel meer experimenteerruimte nodig voor de ontwikkeling van nieuwe recyclingtechnologieën. Doen we dat niet, dan vrees ik dat we meer dan vijftig procent van de bergen met plastic afvalstromen blijven verbranden.

Koffiedik

Nog ééntje dan: er zijn ook veel kansen voor bio-grondstoffen. Denk aan bamboe in bouw, lisdodde in de isolatie en bijvoorbeeld plastics van bijvoorbeeld mais, zeewier, koffiedik en suiker. Ik zou graag zien dat het kabinet, samen met ondernemers en de agrosector naar de kansen op dit vlak kijkt. Samenwerking is het sleutelwoord. Alleen samen, ondernemers en overheid, komen we tot een succesvolle circulaire economie. Stap voor stap.

Sanne Westra, Strategisch beleidsadviseur circulaire economie en grondstoffen bij VNO-NCW