In een wereld waar duurzaamheid steeds hoger op de bedrijfsagenda staat, wordt de rol van de duurzaamheidsmanager steeds crucialer. Gisteren lazen we al in het Financieel Dagblad over de opmars van de duurzaamheidsmanager. Die duurzaamheidsmanager fungeert als schakel tussen beleid en uitvoering, waarbij het doel is om duurzaamheid niet slechts een project of een afdeling te maken, maar een integraal onderdeel van het dagelijkse werkleven van alle medewerkers. Hoe kan een duurzaamheidsmanager dit effectief bereiken? In deze blog bespreken we enkele essentiële stappen en strategieën.

1. Duurzaamheid verankeren in de bedrijfscultuur

Duurzaamheid begint bij de bedrijfscultuur. De duurzaamheidsmanager speelt een belangrijke rol in het creëren van bewustzijn en begrip bij alle medewerkers. Dit betekent dat duurzaamheid meer moet zijn dan enkel een abstract idee; het moet voelbaar, zichtbaar en tastbaar worden in de dagelijkse praktijk. Een van de eerste stappen die een duurzaamheidsmanager kan nemen, is het organiseren van workshops of trainingen om bewustwording te creëren.

Praktisch voorbeeld: Het creëren van bewustwording kan perfect met het begeleide traject dat wij aanbieden, waarin wij jouw organisatie en collega’s in ongeveer zes maanden meenemen in wat duurzaamheid inhoudt en wat jouw impact is. Vanaf januari bieden we ook ons DIY pakket. Hiermee krijg je de beschikking over alle tools die we hebben ontwikkeld voor het traject (quickscan, masterclasses, e-learnings, gamification etc.) om het zelf intern uit te rollen.

2. Samenwerking faciliteren en stimuleren

Een andere belangrijke taak van de duurzaamheidsmanager is het bevorderen van samenwerking tussen verschillende afdelingen. Duurzaamheid raakt immers alle lagen van het bedrijf, van inkoop tot HR en van marketing tot IT. Door teams samen te brengen en hen te betrekken bij de duurzaamheidstransitie, kunnen nieuwe inzichten en innovaties ontstaan. Interdisciplinaire samenwerking kan leiden tot creatieve oplossingen voor duurzaamheidsuitdagingen waar individuele afdelingen mogelijk niet aan zouden hebben gedacht.

Praktisch voorbeeld: Stel een duurzaamheidsteam samen waarin vertegenwoordigers van verschillende afdelingen samenwerken aan het ontwikkelen van duurzame initiatieven. Dit team kan, bijvoorbeeld, werken aan het verminderen van afval binnen de organisatie, het verduurzamen van de productieketen of het optimaliseren van logistieke processen om de CO2-uitstoot te minimaliseren. Tijdens ons traject komt goed naar voren welke collega’s bij uitstek geschikt zouden kunnen zijn voor een dergelijke rol, wij adviseren hier ook concreet over in ons adviesrapport.

3. Duurzaamheid integreren in kernprocessen

Om duurzaamheid echt onderdeel te maken van het dagelijks werkleven, moet het worden geïntegreerd in de kernprocessen van de organisatie. Dit betekent dat duurzaamheid niet los moet staan van de strategische bedrijfsdoelen, maar juist een essentiële pijler moet zijn. De duurzaamheidsmanager kan hierbij helpen door bestaande processen te evalueren en te identificeren waar duurzaamheid verbeterd kan worden. Denk bijvoorbeeld aan energie-efficiëntie, duurzame inkoop, afvalbeheer en het gebruik van hernieuwbare bronnen.

Praktisch voorbeeld: Bij het beoordelen van leveranciers kan een duurzaamheidsmanager erop aandringen dat duurzaamheidsprestaties worden meegenomen in de selectiecriteria. Zo kunnen leveranciers die aantoonbaar duurzame praktijken hanteren, worden beloond met langdurige contracten, wat niet alleen bijdraagt aan de duurzaamheidsdoelstellingen van het bedrijf, maar ook positieve veranderingen in de toeleveringsketen stimuleert.

4. Het voorbeeld geven: leiderschap in duurzaamheid

Een duurzaamheidsmanager moet niet alleen anderen aanmoedigen om duurzaamheid te omarmen, maar zelf ook een voorbeeld stellen. Leiderschap in duurzaamheid gaat verder dan beleid opstellen; het gaat om het voorleven van de waarden die je uitdraagt. Door zelf duurzame keuzes te maken, bijvoorbeeld door afval te minimaliseren, bewust om te gaan met energie en de voorkeur te geven aan duurzame vervoersopties, laat de duurzaamheidsmanager zien dat het mogelijk is om duurzame beslissingen te integreren in het dagelijkse werk.

Praktisch voorbeeld: Organiseer een ‘groene week’ waarin de duurzaamheidsmanager samen met de directie zichtbare duurzame acties onderneemt, zoals het installeren van zonnepanelen, overstappen op elektrische bedrijfsauto’s of het verminderen van papiergebruik in de kantoren. Onderdeel van ons traject is een masterclass ‘Duurzaamheid & Leiderschap’ voor de leidinggevenden onder je collega’s.

5. Duurzaamheidsdoelen meetbaar maken

Een essentieel onderdeel van een succesvolle duurzaamheidstransitie is het meetbaar maken van doelen en prestaties. De duurzaamheidsmanager moet zorgen voor duidelijke KPI’s (Key Performance Indicators) die niet alleen ambitieus zijn, maar ook haalbaar en controleerbaar. Door transparant te zijn over de voortgang en resultaten, worden medewerkers gestimuleerd om actief bij te dragen aan de duurzaamheidsdoelen van het bedrijf.

Praktisch voorbeeld: Stel doelen op voor energieverbruik, afvalreductie of duurzame mobiliteit en communiceer regelmatig de voortgang. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een dashboard waarop medewerkers in realtime kunnen zien hoeveel energie het bedrijf heeft bespaard of hoeveel afval is gerecycled. Het visualiseren van deze data maakt duurzaamheid tastbaar en concreet, wat bijdraagt aan de betrokkenheid van medewerkers. Tijdens ons traject wordt gemeten in hoeverre de bewustwording en het enthousiasme op het gebied van duurzaamheid onder medewerkers is verbeterd.

6. Motiveren en erkennen

Medewerkers zijn de sleutel tot een succesvolle integratie van duurzaamheid in het dagelijks werk. De duurzaamheidsmanager moet daarom niet alleen initiatieven faciliteren, maar ook medewerkers erkennen en belonen die zich actief inzetten voor duurzaamheid. Dit kan variëren van het benoemen van duurzaamheidskampioenen in verschillende teams tot het creëren van een intern beloningssysteem waarbij duurzame initiatieven in de schijnwerpers worden gezet.

Praktisch voorbeeld: Introduceer een intern beloningssysteem waarbij teams die duurzame verbeteringen doorvoeren, worden beloond met een certificaat of een bonus. Dit soort incentives kan een enorme impact hebben op de motivatie van medewerkers en stimuleert een cultuur waarin duurzaamheid wordt gezien als een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Aan ons traject kan desgewenst een competitie-element worden toegevoegd, waarbij de medewerkers die het beste idee aandraagt om de organisatie te verduurzamen, een prijs wint.

Conclusie

De duurzaamheidsmanager speelt een cruciale rol in het integreren van duurzaamheid in het dagelijks werkleven van collega’s. Door duurzaamheid te verankeren in de bedrijfscultuur, samenwerking te bevorderen, kernprocessen te verduurzamen, het goede voorbeeld te geven, doelen meetbaar te maken en medewerkers te motiveren, kan duurzaamheid een onlosmakelijk onderdeel worden van de dagelijkse bedrijfsvoering. Het is een proces van continue verbetering en aanpassing, maar met de juiste strategieën en leiderschap kan duurzaamheid niet alleen een prioriteit, maar ook een gedeelde passie worden binnen de organisatie.

Sanne Vincenten, Co-founder The Green Course