HAK is dit oogstseizoen volledig overgestapt op de biologische teelt van sperziebonen. Hiermee zet de groente- en peulvruchtenfabrikant de volgende stap in het behalen van de biologische ambitie, die het bedrijf vorig jaar succesvol aftrapte met rode bieten. De biologische sperziebonen van HAK liggen dit najaar in de supermarkt en vervangen de regulier geteelde variant. Later dit najaar volgen ook biologische boerenkool en zuurkool.
De overstap markeert voor de groente- en peulvruchtenfabrikant de volgende mijlpaal in het behalen van hun biologische doelstellingen. HAK wil per 2027 al haar lokale groenten en peulvruchten biologisch telen, wat 85% van het volume is. Na de biologische boerenkool en zuurkool later dit najaar, is HAK van plan om in 2025 ook spinazie, velderwten en tuinbonen biologisch te telen.
De biologische sperziebonen worden dit seizoen onder andere in Noord-Brabant geteeld. Ondanks het natte voorjaar is de teelt goed verlopen, met zowel een geslaagde opbrengst als goede kwaliteit. De mechanische onkruidbestrijding heeft ook efficiënt gewerkt, wat belangrijk is in de biologische landbouw waar chemische bestrijdingsmiddelen niet worden gebruikt. Een extra voordeel van de sperzieboon is dat het een vlinderbloemig gewas is, wat betekent dat het stikstof uit de lucht kan binden en zo de bodem verrijkt. Dit maakt het een duurzame keuze voor de bodemvruchtbaarheid.
De Brabantse teler Dyanne Schrauwen teelt de biologische sperziebonen van HAK dit jaar voor het eerst en is tot nu toe ook enthousiast over het resultaat. Toch kent elk gewas zijn uitdagingen, zo ook de sperzieboon: “De bonenvlieg is dol op sperziebonen. Ook collega-telers zien de problemen met dit soort insecten de laatste jaren toenemen. Het blijft interessant om voor zulke uitdagingen een oplossing te bedenken. Zo hebben we het zaaimoment zo goed mogelijk getimed waardoor we de schade door de vlieg hebben beperkt.”
Toekomstbestendige landbouw door robotisering
In het algemeen is biologisch telen volgens Schrauwen risicovoller en arbeidsintensiever. “Toch is er verandering nodig om toekomstbestendige landbouw te realiseren. Dit doen we vooral door zo goed mogelijk voor de bodem te zorgen. Innovaties zoals robotisering kunnen hierbij helpen; dit zijn echter kostbare investeringen. Nauwe samenwerking met (telers)verenigingen kan een oplossing bieden, bijvoorbeeld door gezamenlijke investeringen mogelijk te maken.”
Ook volgens Joachim Nieuwhoff, Directeur Inkoop en Landbouw bij HAK, is samenwerking onmisbaar om innovatiekracht te vergroten onder telers: “De huidige manier van telen is niet houdbaar op de lange termijn. De risico’s worden groter – ook voor ons. Daar zullen we met z’n allen op moeten acteren. Duurzaam telen gaat pas werken als de nieuwste technologieën op grote schaal worden ingezet. Bovendien vinden we bij HAK dat biologisch breed beschikbaar en betaalbaar moet zijn voor een grote groep consumenten; daarom berekenen we de meerprijs van de biologische sperziebonen niet door aan de klant.”
Om de brede beweging naar innovatie, duurzame landbouw verder te stimuleren, heeft HAK afgelopen zomer de eerste Proefboerderij geopend: een plek waar experimenten plaatsvinden op het gebied van duurzame landbouw, robotisering en digitalisering in samenwerking met de teler. Daarnaast doet HAK op de Proefboerderij onderzoek naar de lokale en biologische teelt van groente- en peulvruchtensoorten, zoals biologische velderwten, tuinbonen, boerenkool op stronk en rode kool. HAK test hiermee of gewassen die normaal alleen in specifieke regio’s worden geteeld ook in andere regio’s verbouwd kunnen worden, wat de ervaringen van de teler zijn en of de risico’s beter gespreid kunnen worden.