Alle stakeholders kunnen profiteren van een duurzame kledingindustrie, zegt S. M. Akterujjaman in zijn promotie op 22 mei. Zijn onderzoek gaat over het ingewikkelde netwerk van onderlinge relaties en interacties die bepalen hoe maatschappelijk verantwoord ondernemen tot stand komt. Daarbij richtte Akterujjaman zich voornamelijk op de kledingsector in Bangladesh.
Bangladesh, een wereldleider op het gebied van de productie van confectiekleding, kampt met aanzienlijke uitdagingen. Denk aan slechte arbeidsomstandigheden, onveilige situaties op de werkplek en uitbuiting van werknemers. Toch vindt binnen de sector een opmerkelijke verschuiving plaats. Veel detailhandelaren en kledingmerken nemen proactieve maatregelen om hun toeleveringsketens te verbeteren, waarbij veel aandacht is voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Volgens Akterujjaman voedt deze gunstige verandering in de kledingindustrie een gevoel van hoop en vertrouwen in een veelbelovendere en milieuvriendelijkere toekomst.
Dynamiek van co-creatie
“Samenwerking met overheidsinstanties, niet-gouvernementele organisaties en lokale gemeenschappen is een cruciale strategie voor het bereiken van duurzame ontwikkelingstrajecten binnen de kledingindustrie”, legt Akterujjaman uit. “Daarom ligt de focus van mijn promotieonderzoek op de manier waarop individuen samenwerken om problemen op te lossen. Ook heb ik gekeken naar factoren die bijdragen aan het succes of het falen ervan.” Het onderzoek naar de dynamiek van co-creatie levert waardevolle kennis op. Het gaat dan over factoren die van invloed zijn op samenwerking en de daaruit voortvloeiende gevolgen voor sociaal welzijn en duurzame ontwikkeling.
Overtuigingen
Als onderdeel van zijn promotieonderzoek schreef Akterujjaman vier artikelen die verschenen in vooraanstaande wetenschappelijke tijdschriften. Hij deed onderzoek naar de kledingindustrie in Bangladesh én onderzocht in Nederland een grote kledingimporteur uit Bangladesh. Hiermee wilde Akterujjaman inzicht krijgen in de mondiale visie op MVO. Uit het onderzoek bleek dat Nederlandse managers met een positieve kijk op de maatschappij en het milieu, en die denken controle te hebben over hun gedrag, eerder gedrag vertonen dat consistent is met deze waarden. Dit resultaat illustreert hoe overtuigingen en attitudes van individuen van belang zijn bij MVO. Akterujjaman onderzocht ook de samenwerking tussen diverse entiteiten die betrokken zijn bij Smart City-initiatieven in Nederland. Hieruit bleek dat het bereiken van het gemeenschappelijke doel substantieel wordt beïnvloed door de mate waarin de betrokkenen individueel gemotiveerd zijn.
Aandacht voor welzijn
Akterujjaman deed ook een casestudy naar de impact van de implementatie van MVO binnen Columbia Garments Limited in Bangladesh. “Hierbij kun je denken aan het verbeteren van de arbeidsomstandigheden, het aanbieden van trainingsprogramma’s of het garanderen van een leefbaar loon.” Een van de initiatieven was het verstrekken van gratis maandverband aan vrouwelijke medewerkers. Zij hoeven hier dus zelf geen geld aan uit te geven, terwijl ze wel profiteren van de hygiëne die maandverband biedt in vergelijking met alternatieve opties. Als gevolg hiervan nam het ziekteverzuim af en de productiviteit juist toe. Uit het onderzoek van Akterujjaman blijkt dat de wijdverbreide toepassing van MVO door bedrijven in Nederland heeft geresulteerd in een hoge medewerkerstevredenheid en dus in een lager personeelsverloop. “In Bangladesh daarentegen blijft de aandacht voor MVO beperkt tot enkele bedrijven, maar we zien wel dat de medewerkers van deze fabrieken tevredener zijn dan hun collega’s in andere fabrieken. Dit komt doordat deze bedrijven meer aandacht hebben voor het welzijn van hun werknemers. Uit mijn onderzoek blijkt ook dat medewerkerstevredenheid leidt tot een hogere productiviteit en dus tot meer winst. Dit resultaat laat zien dat verschillende belanghebbenden baat hebben bij dergelijke MVO-programma’s.”
Toekomst
Akterujjaman woont in Bangladesh waar hij universitair hoofddocent is bij de afdeling Bedrijfskunde van de BGMEA University of Fashion & Technology (BUFT). Daarnaast is hij een van de redacteuren van het BUFT Journal. Akterujjaman werd geselecteerd voor een PhD program aan Nyenrode, nadat hij hier eerder een opleiding volgde en acht maanden in Nederland verbleef. Dat hij zelf ook maatschappelijk betrokken is, blijkt uit zijn rol als medevoorzitter van de studentenwelzijnscommissie en als lid-secretaris van de Anti-Terrorism Monitoring Cell aan zijn universiteit. Hij verwacht dat de uitkomsten van zijn promotieonderzoek andere kledingfabrikanten zullen inspireren om ook met MVO aan de slag te gaan. “Mijn onderzoek laat zien dat het mogelijk is om voor alle stakeholders een win-winsituatie te ceëren.” Nu zijn promotieonderzoek is afgerond, blijft er nog een laatste vraag over voor Akterujjaman. Wat zou hij in zijn carrière graag nog willen bereiken? “Ik hoop ooit hoogleraar te worden”, antwoordt hij met een glimlach. “Ik denk dat dit onderzoek al een mooie stap in de goede richting is.”