D66-fractievoorzitter in gemeente Amsterdam, Rob Hofland, dient een initiatiefvoorstel in om de omslag te maken naar een economisch systeem waarbij de echte prijs van producten inzichtelijk is, zodat de prijs naar beneden gaat bij duurzame productie. In de huidige prijs van veel producten worden de verborgen kosten, zoals maatschappelijke kosten en milieu-impact, niet meegenomen. Hofland stelt voor om de toeleveringsketens van de gemeente Amsterdam transparant te maken door een impact-toets uit te voeren, ook wil hij bij een aanbesteding de milieuprijs van de CO2-uitstoot verwerken in de inschrijfprijs. Hofland: “In het huidige systeem zijn de prijzen van schadelijke producten en diensten kunstmatig laag, doordat kosten, zoals de milieu-impact van transport, verborgen blijven. Hiervan is niet alleen onze planeet de dupe, ook de ondernemers en consumenten die goed willen doen worden nu niet beloond. Terwijl de rekening voor die kosten terechtkomt bij de belastingbetaler en toekomstige generaties, dat is oneerlijk.”
Eerlijke prijs
In het huidige economische systeem worden veel kosten niet meegerekend in de prijs van een product, dit zijn de verborgen kosten zoals milieu-, klimaatschade en maatschappelijke kosten. Een voorbeeld hiervan is de prijs van een een kilo varkensvlees, in de supermarkt ligt de prijs veel te laag als je de schadelijke neveneffecten, zoals het kappen van regenwoud voor de productie van veevoer en de uitstoot van stikstof, meerekent in de prijs. Hierdoor profiteren bedrijven die de verborgen kosten afwentelen, terwijl de ondernemers en consumenten die het goed willen doen niet beloond worden.
Zelf het goede voorbeeld geven
Het initiatiefvoorstel is een eerste stap van de gemeente Amsterdam in de omslag naar een systeem waar de echte prijs van producten wordt betaald, door partners van de gemeente te stimuleren true pricing te hanteren. Ter illustratie: de gemeente koopt jaarlijks voor twee miljard euro in. Om de verborgen kosten binnen de eigen organisatie in kaart te brengen stelt Hofland voor om de toeleveringsketens van Amsterdam te toetsen op maatschappelijke kosten en milieu-impact. Daarnaast wil hij true pricing toepassen bij een aanbesteding – als testcasus -, door de milieuprijs van CO2 te berekenen en op te nemen in de inschrijfprijs van de aanbesteding.
Negatieve effecten
De kunstmatig lage prijs van vervuilende producten heeft meerdere negatieve effecten. Zo stimuleert het consumptiegedrag dat onder andere heeft geleid tot de huidige klimaatcrisis. Daarnaast verliezen de lokale ondernemers de concurrentie vaak op prijs van buitenlandse bedrijven, doordat bijvoorbeeld de klimaatkosten van de productie en transport niet in de prijs zitten. Hofland: “Het moet klaar zijn met constant dat morele beroep op het individu voor het maken van de goede keuze. Als je mensen in de winkel lage prijzen voorhoudt, terwijl de daadwerkelijke kosten veel hoger liggen, dan houd je ze gewoon voor de gek. Mijn opvatting is: als de duurzame optie in werkelijkheid ook de goedkoopste optie is voor de maatschappij, dan moet die ook in de winkel de laagste prijs hebben.”