De jury onder voorzitterschap van Maurits Groen, heeft zes ondernemers genomineerd voor de Marc Cornelissen Brightlands Award 2023. Geen gemakkelijke klus, want ook dit jaar was de jury onder de indruk van de moed, creativiteit en het ondernemerschap van een groot aantal van de 34 inzendingen. En allemaal met die ene verbindende rode draad: de passie om bij te dragen aan de circulaire transitie naar een duurzamere wereld. In de geest van Marc Cornelissen.

Op 27 september krijgen de zes kandidaten op Brightlands Chemelot Campus in Geleen de kans om voor de jury hun missie en project te pitchen. Drie van hen worden genomineerd voor de Marc Cornelissen Brightlands Award 2023. Op 25 oktober wordt in Venlo bekend wie de opvolger wordt van Ricco Fiorito van Cooloo en € 35.000 mag besteden aan de volgende fase van de circulaire expeditie.

Hier stellen we de zes genomineerden voor:

Fonger Ypma, Arctic Reflections (Delft)

Fonger Ypma is oprichter en CEO van Arctic Reflections. Met zijn begin 2023 opgerichte bedrijf wil hij het smelten van het Noordpoolijs niet alleen tot staan brengen, maar uiteindelijk ook weer laten aangroeien. Geen utopie, meent de jonge ondernemer die onder meer werkte bij Eneco en daarna CEO was van een data-analysebedrijf. Door in de koude wintermaanden zeewater op het poolijs te pompen wordt de ijslaag dikker en kan het de warme zomermaanden overleven, zo is de gedachte. ‘In de koude wintermaanden pompen we zeewater op de ijslaag zodat het ijs dikker wordt en in de zomer niet helemaal wegsmelt, zoals de verwachting is. Essentieel in de strijd tegen de opwarming van de aarde, weet de aan de Universiteit van Amsterdam en Oxford opgeleide Fonger. IJs reflecteert warmte, niet-bevroren zeewater absorbeert juist warmte waardoor de opwarming een boost krijgt. Het is de bedoeling om elk jaar 100.000 vierkante kilometer ijs te voorzien van een extra laagje. ‘Het is mijn droom om het Noordpoolijs in stand te houden. Een droom die uitstekend past bij de mede naamgever van de award Marc Cornelissen. Testen met de TU Delft zijn hoopgevend.’

Rong Wang, EGGXPERT (Maastricht)

Jaarlijks belanden wereldwijd zo’n 8,5 miljoen ton eierschalen bij het afval. Een enorme en nodeloze verspilling, weet Rong Wang. Eierschalen kunnen uitstekend dienen als diervoeding en natuurlijke mest, maar bevatten ook waardevolle ingrediënten voor gebruik in supplementen, medicijnen en farmaceutische producten. Eierschalen mogen dan gelden als natuurlijk, ze staan ook in de top-15 van industriële vervuiling. ‘Recycling en hergebruik betekent dus minder afval en meer waardevolle grondstof voor allerlei producten’, aldus Rong Wang die opgroeide op het Chinese platteland en na haar universitaire studie in Soochow promoveerde aan de Universiteit Twente. Vervolgens werkte ze als onderzoeker bij het MERLN Instituut in Maastricht en de Radboud Universiteit in Nijmegen. In 2017 was ze mededoprichter van EGGXPERT, gevestigd op de Brightlands Chemelot Campus in Geleen. De eerste producten met eierschalen als grondstof zijn inmiddels gevalideerd, onder meer als biogrondstof voor huidcrèmes en verpakkingsmateriaal. EGGXPERT is nu toe aan de volgende stap waarbij de Marc Cornelissen Brightlands Award een belangrijke steun in de rug zou kunnen zijn.

Timmy de Vos, Race against Waste (Eindhoven)

Voor de tweede maal doet Timmy de Vos een gooi naar de Marc Cornelissen Brightlands Award en dit jaar mag hij meedoen aan de MCBA Pitchronde. In 2013 richtte hij de Race against Waste op. Doel: jonge kinderen bewust maken van de impact van ons consumptiegedrag op energieverbruik en milieu. Tien jaar verder organiseert het elfkoppige team van de Eindhovenaar sportieve races op basisscholen in Nederland, Duitsland, Spanje en Frankrijk. Kinderen vormen ploegen en gaan aan de slag met het inzamelen van spullen voor hergebruik en recycling van textiel en apparaten, organiseren ruil- en reparatieacties en leren al spelenderwijs over energiebesparing en circulariteit. De acties vinden plaats in de eigen wijk waarbij de kinderen hun ouders, familie, vrienden en buren betrekken. Race against Waste bezoekt jaarlijks 450 Nederlandse scholen en 155 gemeenten. Inmiddels is al meer dan twee miljoen kilo afval ingezameld, zijn er zo’n 6500 reparaties uitgevoerd en is hij op bezoek geweest bij meer dan 600 basisscholen. ‘Wij dromen van een wereld zonder afval’, aldus Timmy de Vos, ‘waarbij we aanhaken bij zes Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties.’ Eerste doel nu is het verder ontwikkelen en internationaal uitbouwen van Race against Waste met onder meer educatieve trainingsmodules en een betere website.

Klaske Postma, VanHier (Loosdrecht)

Als dochter van een biologisch dynamisch melkveehouder op het Friese platteland kreeg Klaske Postma het gevoel voor duurzaamheid en circulariteit met de paplepel ingegoten. In Zwolle studeerde ze af als industrieel productontwerper waarna ze in haar loopbaan meerdere materiaal-innovaties heeft toegepast. In 2021 richtte ze VanHier op, gericht op ontwerpen en produceren van een regeneratief en circulair plaatmateriaal, en met succes! Het wordt toegepast als wand- en meubel afwerking, en bestaat uit natuurlijke reststromen en vezelteelten. Klaske: ‘Nu belandt alleen al in Nederland 700 miljoen kilo gebruikt plaatmateriaal op de afvalberg en wordt verbrand. Vaak zitten hier toxische lijmen in, en fineer dat niet kan worden gerecycled. Wij mengen natuurlijke vezels en planten met een 100% natuurlijk, recyclebaar en composteerbaar bindmiddel, waarmee de CO2-uitstoot tevens wordt verminderd. Next step is de productie van grotere platen in onze fabriek in Bleiswijk voor de bouwsector. Dan kunnen we nog veel meer impact maken en doen daarom graag mee aan de Marc Cornelissen Brightlands Award.’Milan

Milan Meyberg, Rights of Nature – GAIA (Amsterdam)

Milan Meyberg geldt als een pionier op het gebied van duurzame festivals. Hij was verantwoordelijk voor het duurzaamheidsprogramma van het techno-DGTL-festival in Amsterdam en bedenker van het regeneratieve Basecampfestival in IJmuiden. Festivals hoeven in de ogen van Meyberg niet almaar ‘groter, gekker, harder en wereldvreemder’ te worden. ‘Als we daadwerkelijk duurzame verandering willen, moeten we innoveren richting een regeneratieve maatschappij’, aldus Milan in een interview met Change. De Marc Cornelissen Brightlands Award zou hem verder kunnen helpen bij zijn nieuwe concept: GAIA (Geospatial Artificial Intelligence Assembly). Zijn missie met GAIA is om milieu-entiteiten (zoals bossen, jungles, rivieren en oceanen) een persoonlijkheid, een gezicht, een stem en zelfs een karakter te geven. ‘Via een open-source netwerk van Environmental Artificial Intelligence krijgt de natuur de capaciteit om te om te spreken, om gezien en gehoord te worden, om mee te redeneren, om milieuproblemen op te lossen en mogelijk zelfs zichzelf te verdedigen door middel van wetgeving. De basis voor een betere bescherming van de natuur.’

Roy Erzurumluoglu, MethaGone (Maastricht)

MethaGone is een spin-off van Universiteit Maastricht en ontwikkelt een voedingssupplement waardoor dieren, met name koeien, minder van het schadelijke methaangas uitstoten. De veestapel is volgens recent onderzoek verantwoordelijk voor 44 procent van de methaanuitstoot en daarmee één van de grootste oorzaken van klimaatopwarming. Een enzym genaamd bromoform, geproduceerd door roodalg, remt de methaanproductie aanzienlijk, maar knelpunt is de beschikbaarheid van roodalg. MethaGone heeft daar iets op gevonden: een bacterie maakt het enzym. Roy: ‘Hiermee kunnen we klimaatverandering bestrijden terwijl er toch voldoende voedsel geproduceerd kan worden om te voldoen aan de groeiende vraag.’ MethaGone wordt ondersteund door een breed samengesteld team van Brightlands op zowel de campus in Geleen als in Maastricht. ‘We werken aan een proof of concept. Uiteindelijk kan dit product breed beschikbaar komen tegen lage prijzen. De deelname aan de Marc Cornelissen Brightlands Award zet MethaGone mee op de kaart en kan deze ontwikkeling versnellen.’